42

Hakkı bâtıla karıştırmayın ve bilerek hakkı saklamayın.

 (Hakkı bâtılla karıştırmayın). Yukarısına ma’tûftur. Lebs karıştırmaktır. Bundan da bir şeyi başkasına benzer hâle getirmek lâzım gelir,

Mana da şöyledir: Gökten indirilen hakkı kendi uydurduğunuz bâtılla karıştırmayın ve onu birbirinden ayrılmayacak şekilde gizlemeyin.

Yahut hakkı aralarına yazdığınız veyahut te'vilinde zikrettiğiniz bâtılla ilişkilendirmeyin.

"Ve tektümül hakka” meczumdur, yasağın hükmüne dahildir, sanki onlara îman etmeleri ve sapıklığı terk etmeleri emredilmiş, saptırmaktan da men edilmişlerdir; bu da hakkı, duyana karıştırmak, duymayana da gizlemekle olur.

Ya da bu cümle vâv birleştirme için olmak üzere en takdir etmekle mensûbtur, şöyle demek olur: Hakkı bâtılla karıştırmayı onu gizlemekle birleştirmeyin. İbn Mes'ud'un Mushaf'ında ve tektumune yazılması da bunu destekler, manası da, hakkı gizleyerek demek olur. Bu nasb kırâatmda şunu sezdirme vardır ki, karıştırma hakkı gizleme ile beraber olduğu zaman çirkindir.

"Bildiğiniz hâlde” karıştırdığınızı ve onu gizlediğinizi bildiğiniz hâlde, demektir. Çünkü bu daha çirkindir; zira bazen câhil (bilmeyen) mazur görülür.