154

Allah yolunda öldürülenler için "ölüler” demeyin; bilâkis diridirler; fakat siz anlamazsınız.

"Allah yolunda öldürülenler için "ölüler” demeyin” yani onlar ölüdür, demeyin "bilâkis diridirler” bilâkis onlar diridirler.

"Fakat siz anlamazsınız” ne hâlde olduklarını. Bu da onların hayatlarının cesetle ve canlılarda hissedilen şey cinsinden olmadığını vurgulamaktadır. O, akılla kavranılamayan; vahiyle anlaşılan bir durumdur. Hasen Basri'den şöyle rivâyet edilmiştir: Şehitler Rablerinin katında diridirler, rızıkları ruhlarına arz edilir, onlara rahatlık ve neşe gelir. Nitekim Fir'avn hanedanının ruhlarına da ateş arz edilir; onlara da acı gelir. Âyet Bedir şehitleri hakkında indi, onlar on dört kişi idiler. Bunda ruhların bizatihi kaim, bedenle hissedilen şeye benzemediğine ve ölümden sonra şuurlu olarak kaldıklarına delâlet vardır. Sahabe'nin ve tabii'nin büyük çoğunluğu bu görüştedirler. Âyetler ve sünnetler de bunu söylemektedir. Bütün mü'minlerin içinden özellikle onların böyle olması, onların husûsan Allah'a yakın ve daha çok güzellik ve ikram içinde olmalarındandır.