163

ilahınız bir tek İlâhtır. Ondan başka ilâh yoktur. Rahmanadır, Rahîm'dir.

"İlâhınız bir tek İlâhtır” genel bir hitaptır, yani ibâdetinizi hak eden birdir, ibâdet etmek doğru olan ve ilâh denen bir ortağı yoktur.

"Ondan başka ilâh yoktur” Allah'ın birliğini tespit etmek ve var olup da insanların ibâdetini hak etmeyen birinin olduğunu akla getirmemek içindir.

"Rahmân'dır Rahîmdir” buna delil gibidir, çünkü asıl ve tali bütün nimetleri veren o olduğuna ve diğerlerinin ise ya nimet ya da nimet verilen olduğuna göre ondan başka hiç kimse ibâdeti hak etmemiştir. Errahman errahîm, ilahüküm lâfzının diğer iki haberidir ya da mahzûf mübtedanın haberidir.

Şöyle de denilmiştir: Müşrikler bunu duyunca şaştılar ve: Eğer doğru isen doğruluğunu bileceğimiz âyetler getir, dediler; âyet bunun üzerine indi.