210

 Allah'ın onlara bulutun gölgesinde meleklerle beraber gelmesini ve işin bitirilmesini mi bekliyorlar? İşler Allah'a döndürülür.

 (Bekliyorlar mı?) olumsuz istifhamdır, onun içindir ki, arkasından "illâ en ye'tiyehümullah” gelmiştir, yani Allah'ın emrinin yahut azabının gelmesini mi bekliyorlar? Şu âyetlerde olduğu gibi:

"

Yahut Rabbinin emrinin gelmesini” (Nahl: 16), "ona gazabımız geldi” (Araf: 43).

Yahut Allah onlara hışmını getirir, getirilen şey "şüphesiz Allah mutlak gâlibtir, hikmet sâhibidir” bölümü delâlet ettiği için hazfedilmiştir.

"Fi zulelin” zulle'nin çoğuludur, külle ve kulel gibi, o da gölgeliktir. Kılal gibi zılal de okunmuştur.

"Minel ğamami” bu da beyaz buluttur, neden azâp onlara bunun içinde gelir; çünkü onda rahmet var zannedilir; azâp ondan gelirse daha feci olur, zira kötülük, beklenmeyen yerden gelirse daha ağır olur, hele bir de iyilik beklenen yerden gelirse! "VelMelâiketü” çünkü onlar emrinin gelmesine aracıdırlar yahut gerçek hışmını getirenlerdir. Zulel'in yahut ğamam’ın üzerine atıfla cer le de okunmuştur. (İş bitirilmiştir) helâk durumları tamamlanmış ve sona erdirilmiştir. Mazinin müstakbel yerine konulması yakınlığından ve gerçekleşmesinin kesinliğindendir. Melâiketü'ye atfen ve kadaul emri şeklinde de okunmuştur.

"Ve ilallahi turceul umur” İbn Kesîr, Nâfi', Ebû Amr ve Âsım meçhul kalıbı ile okumuşlardır ki, rec'den (döndürmekten) gelir. Kalanlar da -Ya'kûb dışında - malum kalıbı ile okumuşlardır ki, rucu'dan (dönmekten) gelir. Müzekker ve meçhul olarak da (yurceu) okunmuştur.