257

Allah îman edenlerin yardımcı sidir; onları karanlıktan aydınlığa çıkarır. Kâfirlerin ise dostları ta guttur; onları nurdan karanlıklara çıkarır. İşte onlar cehennem arkadaşlarıdır. Onlar orada ebedî kalıcıdırlar.

"Allahü veliyyül lezine amenu” Allah îman edenleri sevendir yahut işlerini görendir. Îman edenlerden maksat îman etmek isteyen ve onun ilminde mü'min olduğu sâbit olan kimsedir,

"onları çıkarır” hidâyet ve tevfiki ile "karanlıklardan” cahilliğin, nefse uymanın, küfre götüren vesvese ve şüphelerin kabulü karanlıklarından "nura” îmana götüren hidâyete demektir. (Yuhricühüm fiili) haber ba'de haberdir ya da haberdeki gizli zamirden hâl’dir yahut Mevsûldan yahut her ikisinden hâl’dir yahut da açıklama mahiyetinde yeni söz başıdır ya da velayet durumunu tesbit etmektedir.

"Kâfirlerin ise dostları tağuttur” yani şeytanlardır ya da nefsî arzudan, şeytanlardan ve saireden saptırıcı şeylerdir.

"Onları nurdan karanlıklara çıkarır” fıtratla birlikte kendilerine verilen nurdan küfre, kabiliyet bozukluğuna ve şehvetlere dalmaya çıkarır.

Ya da açık delillerden şüphe ve tereddütlerin karanlıklarına çıkarır demektir.

Şöyle de denilmiştir: Bu âyet İslâm dîninden dönen bir topluluk hakkında inmiştir. Çıkarmanın tağuta isnat edilmesi sebep olması dolayısıyladır, bu da Allahü teâlâ’nın kudret ve irâdesinin ona taallukuna mani değildir.

"İşte onlar cehennem arkadaşlarıdır. Onlar orada ebedî kalıcıdırlar” tehdit ve uyarıdır. Mü'minlere va'dedilenin belirtilmemesi belki de şanlarının yüceliğindendir (buna gerek duyulmamıştır).