73

(Yehudilerden bir topluluk diğerlerine:) Dininize tâbi olandan başkasına îman etmeyin. - De ki: hidayet (gerçek doğru yol), Allah'ın hidayetidir (doğru yoludur). - Size verilenlerin bir benzerinin bir kimseye verildiğine yahut onların Rabbiniz katında size karşı deliller getireceklerine inanmayın.

De ki: Gerçek lütuf ve inayet Allah'ın elindedir. Dilediğine verir Allah rahmeti bol olandır, her şeyi hakkıyla bilendir.

"Dininize tâbi olandan başkasına îman etmeyin” dininizin mensuplarından başkasını kalbinizle tasdik ederek ikrar etmeyin yahut dininizden olmayana gündüz boyu îmanınızı açıklamayın, çünkü o zaman daha rahat dönerler, demektir. (De ki: Gerçek doğru yol, Allah'ın doğru yoludur) dilediğini îmana götürür ve onun üzerinde sebat ettirir.

"En yü’ta ehadün misle mâ utiytüm” bu da mahzûfa mütaallıktır yani debbertüm Zâlike ve kültüm lien yü'ta ehadün demektir. Mana da: Sizi buna kıskançlık sürükledi demek olur.

Ya da latü'minu'ya mütaallıktır yani bir kimseye size verilenin benzerinin verileceğine îmanınızı açıklamayın, bunu ancak kendi adamlarınıza açıklayın, Müslümanlara açıklamayın ki, sebatları daha da artmasın.

Yahut müşriklere de açıklamayın ki, onları da İslâm'a davet etmesinler.

"Kul innelhüda hüdallah” ara cümledir, tuzaklarının bir faydası olmayacağını göstermektedir.

Ya da hüdallah, hüda'dan bedel olmakla "inne"nin haberidir. İbn Kesîr'in azarlama tarzında istifham olarak eenyü'ta şeklinde okuması da bunu destekler ki, bir kimseye de aynısı verilsin diye mi böyle düşündünüz, demek olur. Nâfi'ye olarak da in okunmuştur ki, o grubun sözünden olur yani dininize tâbi olandan başkasına îman etmeyin ve onlara: Kimseye size verilenin benzeri verilmez, deyin manasına gelir.

"Ev yuhâccuküm inde rabbiküm” bu da ilk iki veçhe göre en yü'ta'ya ma’tûftur. Üçüncü veçhe göre de manası, Rabbinizin yanında size karşı delil getirsinler de delilinizi çürütsünler mi demek olur! Yuhaccuküm'deki vâv zamiri ehad'e râcidir. Çünkü o cemi' manasınadır; zira ondan kendilerine tâbi olmayanlar murat edilmiştir.

"De ki: Gerçek lütuf ve inayet Allah'ın elindedir. Dilediğine verir, Allah'ın rahmeti boldur, her şeyi hakkı ile bilendir.”