155

Şüphesiz iki ordu karşılaştığı gün sizden geri dönenleri kazandıkları bazı şeyden dolayı şeytan ancak onları kaydırmak istemiştir. Allah onları yine de atfetmiştir. Çünkü Allah çok bağışlayıcıdır, çok halîmdir.

"Şüphesiz iki ordu karşılaştığı gün sizden geri dönenleri kazandıkları (irtikap ettikleri) bazı şeylerden dolayı şeytan ancak onları kaydırmak istemiştir". Yani Uhut savaşında yenilenlerin yenilgisinin sebebi şeytanın onların kaymalarım isteyip de ona itâat etmeleridir. Bunu da nöbet yerlerini terk etmelerinden, ganimete veya hayata veyahut Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem'e muhalefete hırslarından dolayı irtikâp ettikleri günahlar yüzünden yaptılar. Bu sebeple destek ve kuvve-i maneviyeyi kaybettiler.

Şöyle de denilmiştir: Şeytanın onları kaydırması ona uymalarıdır, bu da eskiden yaptıkları günahlar yüzündendir. Çünkü günahlar birbirini çeker, tıpkı taatta olduğu gibi.

Şöyle de denilmiştir: Geçmiş günahlarını hatırlamakla şeytan onları kaydırmak istedi; onlar da hulus-ı kalp ile tevbe etmeden ve hak sahipleri ile helalleşmeden öldürülmek istemediler.

"Allah onları yine de affetmiştir” tevbe etmelerinden ve özür dilemelerinden dolayı.

"Şüphesiz Allah, çok bağışlayıcıdır” günahları "çok halîmdir” tevbe etmesi için günahkârı cezalandırmada acele etmez.