185

Her nefis ölümü tadacaktır. Ancak ecirleriniz kıyâmet günü size eksiksiz ödenir. Artık kim cehennemden uzaklaştırılır ve cennete girdirilirse, muradına ermiştir. Dünya hayatı aldanma metaından başka bir şey değildir.

 (Her nefis ölümü tadacaktır) mü'min ve kâfir için vaat ve tehdittir. Nasb ile tenvinli ve tenvinsiz olarak zaikatül mevte de okunmuştur, şu mısrada olduğu gibi:

Allah'ı da az zikreder.

(Ancak ecirleriniz size eksiksiz ödenir) hayır olsun şer olsun amellerinizin karşılığı size verilir "kıyâmet gününde” kabirlerden kalktığınız günde. Tevfiye lâfzı ondan önce de bazı ecirlerin ödendiğini akla getirir. Aleyhisselâm Efendimizin:

"Kabir cennet bahçelerinden bir bahçedir ya da cehennem çukurlarından bir çukurdur", sözü de bunu destekler. (Artık kim cehennemden uzaklaştırılır) zahzaha aslında zah lâfzının tekrarıdır; o da acele ile çekmektir "ve cennete girdirilirse, muradına ermiştir” kurtulmuştur. Âyette geçen fevz istenen şeyi elde etmektir. Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem'den şöyle dediği rivâyet edilmiştir: Kim cehennemden uzaklaştırılıp cennete girdirilmek isterse, Allah'a ve âhiret gününe îman ederek ve nefsi için istediğini insanlar için de isteyerek ölsün.

"Dünya hayatı değildir” zevk ve süsleri (ancak aldanma metaıdır) o, malı satın alması için müşterinin kandırıldığı metaa benzetilmiştir. Bu da onu âhirete tercih eden içindir. Ama kim onu âhireti kazanmak için isterse, o menzil-i maksuda götüren metadır. Gurur mastardır yahut ğârr'ın çoğuludur.