82

Yoksa Kur'ân'ı gereği gibi düşünmüyorlar mı? Eğer o, Allah'tan başkası tarafından olsa idi, onda birçok tutarsızlık görürlerdi.

"Yoksa Kur'ân'ı gereği gibi düşünmüyorlar mı?” manalarını düşünüp ondakileri görmüyorlar mı? Tedebbürün aslı bir şeyin sonuna bakmaktır.

"Eğer o, Allah'tan başkası tarafından olsa idi” yani kâfirlerin iddia ettikleri gibi insan sözü olsa idi,

"onda birçok tutarsızlık görürlerdi” mananın çelişmesi, nazım bozukluğu, bazısının düzgün, bazısının zayıf, bazısının benzerini getirmek zor, bazısının benzerini getirmek kolay olması, geleceğe ait bazı haberlerinin akla uygun olması, bazılarının uygun olmaması gibi. Çünkü insan aklı eksiktir, nitekim araştırmalardan görülmüştür. Belki de burada bunu zikretmesi şuna dikkat çekmek içindir: Geçen hükümlerden bazılarının farklı olması tenakuz değildir, hikmet ve maslahatlara göre hâllerin değişmesindendir.

82 ﴿