35

Meyvesinden ve ellerinin yaptığı şeylerden yemeleri için, şükretmeyecekler mi?

"Meyvelerinden yemeleri için” zikredilenlerin yani bahçelerin meyvelerinden demektir. Min semerihi zamirinin üslup değiştirerek Allah'a gittiği de söylenmiştir, çünkü meyve onun yaratması iledir. Hamze ile Kisâî iki zamme ile (sümürihi) okumuşlardır ki, o da lügattir ya da simar’ın cem'idir. Zamme ve sükûn ile (sümrihi) de okunmuştur. (Ellerinin yaptığı şeylerden) bu da semer'e atıftır, maksat şıra, pekmez vb. gibi yaptıkları şeylerdir. Mâ'nın nafiye olduğu da söylenmiştir, maksat meyvenin kendi yapmaları ile değil de Allah'ın yaratması ile olmasıdır. Birinci manayı Hafs dışında Kûfelilerin he'siz olarak (min semerin) okumaları da destekler çünkü he'yi sıladan hazfetmek, diğerlerinden daha güzeldir.

"Şükretmeyecekler mi?” şükrü emretmesi, terkini yadsımak içindir.