65 / TALÂK

Medîne'de inmiştir. 11 veyahut 12 âyettir.

1

 Ey Peygamber, kadınları boşadığmız zaman onları iddetleri için boşayın ve iddeti sayın. Rabbiniz Allah'tan korkun. Onları evlerinden çıkarmayın. Onlar da, apaçık çirkin bir hareket yapmadıkça, çıkmasın lan Bunlar Allah’ın sınırlarıdır. Kim Allah'ın sınırlarım aşarsa, gerçekten kendine haksızlık etmiştir. Bilemezsin, belki Allah bundan sonra bir şey meydana getirir.

"Ey Peygamberim, kadınları boşadığmız zaman” nidayı özel, hitabı da hükümle genel yapması ya ümmetinin imamı olmasındandır , ki, ona nida onlara nida demektir ya da ona edilen kelâm ve ona verilen hüküm onları da kapsayacağı içindir. Mana da, onları boşamak istediğiniz zaman demektir, bu da bir şeye yaklaşânı o şeye başlamış gibi kabul etme kabilindendir.

"Onları iddetleri için boşayın” yani iddet vaktinde boşayın demektir ki, o da temizlik dönemidir. Çünkü zaman ve benzeri şeylerde kullanılan lâm vakit manasınadır (liiddetihinne). Kim de iddeti hayızlarla sayarsa lami gizli bir şeye talik eder, Meselâ müstakbiiatin (kadınlar beklerken) gibi. Kelâmın zahiri iddetin temizlik dönemleri ile bekleneceğini ve kurlar (akrâ') hesabı ile iddet bekleyen kadının talakının temizlik döneminde olmasını ve bunun hayız döneminde yapılmasının haram olduğunu gösterir. Şöyle ki, bir şeyi emretmek, zıddmı da men etmeyi gerektirir. Onun olmayacağını göstermez. Çünkü yasak o şeyin geçersizliğini icap etmez. Nasıl eder ki, İbn Ömer radıyallahü anhuma karısını hayızlı iken boşadığı zaman Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem ona karısına dönmesini emretmiştir (yasak talakı geçersiz kırmamıştır). Âyetin iniş sebebi de budur.

"Ve iddeti sayın” onu kayıt altına alın ve kur' hesabıyla tamamlayın.

"Rabbiniz Allah'tan korkun” iddeti uzatmaktan ve kadınlara zarar vermekten.

"Onları evlerinden çıkarmayın” aynlık vaktinde iddetleri bitinceye kadar meskenlerinden çıkarmayın "onlar da çıkmasmlar” başlarına buyruk olarak. Amma evden taşınmaya ikisi karar verirlerse, câizdir, çünkü hak onları aşmaz (söz sâhibi onlardır). İki yasağı cem etmede (hem çıkarmayın hem de çıkmasmlar demede) şuna işâret vardır ki, kadın ayrılık evinde kalmayı ve ondan aynlmamayı hak etmiştir. (Ancak apaçık çirkin bir şey yapmaları hariç) bu da birinciden (çıkarmaym'dan) istisnadır, mana da ancak kocaya karşı kötü konuşması hariçtir, çünkü bu, kocaya itaatsizlik gibi hakkını düşürür ya da ancak zina etmesi hariç demektir ki, o zaman had cezası için evden çıkarılır.

Ya da ikinciden (çıkmasmlar'dan) istisnadır ki, bu da yasağı abartmak ve çıkmasının çirkin bir şey lduğunu göstermek içindir. (Bunlar Allah'ın sınırlarıdır) işâret zikredilen hükümleredir "kim Allah’ın smarlarını aşarsa, gerçekten kendine haksızlık etmiştir” kendini azâp tehlikesine atmakla.

"Lâ tedrî” yani nefis bilemez yahut ey Peygamber, sen bilmezsin ya da boşanan kadın bilemez demektir "belki Allah bundan sonra bir iş meydana getirir” o da kocanın ric'at etmek veya yeniden nikâh kıymakla boşanan kadına rağbet etmesidir.