68 / KALEM

Mekke'de inmiştir. 52 âyettir.

1

 Nûn. Yemin olsun, kaleme ve yazdıkları şeye.

"Nûn” hece harflerindendir, balığın ismi olduğu da söylenmiştir ki, ondan cins (balık cinsî) murat edilmiştir ya da Yahmut balığı murat edilmiştir ki, o da yeri taşıyan balıktır yahut da divittir, çünkü bazı balıklardan yazı mürekkebi gibi bir şey çıkarılır (mürekkep balığı). Birmcisini nûn'un sâkin olması ve harf şeklinde yazılması destekler.

"Yemin olsun, kaleme” o da Levh-i Mahfûz'u yazan kalemdir ya da yazı malzemesi olan kalemdir. Allahü teâlâ çok faydalı olduğu için ona kasem etmiştir. İbn Âmir, Kisâî ve Ya'kûb ayrı nûn'u bitişik kabul ederek idgam ile okumuşlardır (nuvvelkalemi). Çünkü sâkin nûn şefevî harflere rastlarsa idgam edilir. Nâfi' ile Âsımdan da böyle rivâyet edilmiştir. Feth ile (nune) ve kesr ile (nuni) de okunmuştur, tıpkı Sâd'da olduğu gibi.

"Ve yazdıkları şeye” yesturun'daki zamir birinci manaya göre kaleme gider, bu da onu büyütmek içindir.

Ya da ikinci manaya göre cins murat edilerek yine kaleme gider. Fiilin (yazmanın) alete isnat edilip akıllı yerine konulması onların (akıllıların) yerine geçtiği içindir ya da zamir hafaza meleklerine gider, mâ edâtı da mastariye (yazmak) yahut mevsûledir (yazdıkları şey).