104 / HÜMEZE

Mekke'de inmiştir. 9 âyettir.

1

 Vay hâline, her arkadan çekiştirenin, çok ayıplayanın.

 (Vay hâline, her arkadan çekiştirenin, çok ayıplayanın). Hümeze (maddî bir şeyi) kırmaktır, Meselâ hezm gibi, lemz de dil uzatmaktır, lehz gibi. Bu ikisi insanların ırz ve namusuna dil uzatmada yaygınlaşmıştır. Fuale kalıbı bir şeyi âdet edinmeyi ve alışkanlık hâline getirmeyi gösterir. Meselâ duhake ve luane denilir ki, çok güldüren ve çok lâ'net eden demektir. Sükûn ile mef'ûl kalıbında hümze ve lümze de okunmuştur ki, maskara kimseye, gülünecek ve sövülecek şeyi çok yapana denir. Ahnes b. Şerik hakkında indiği söylenmiştir, çünkü o, çok gıybetçi idi ya da Velid b. Muğire ve Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem’i gıybet etmesi hakkında inmiştir.