92

"Andolsun ki Mûsâ size açık âyetlerle (beyyine) gelmişti. Sonra siz bunun arlıasından buzağıyı ilâh edindiniz ve zahirilerden oldunuz."

İsrâiloğulları ile ilgili olaylar

A- "Andolsun la Mûsâ size açık âyet (beyine)lerie gelmişti."

Bu âyet de yukardan beri devam eden azarlama (tebkit) ve kınama (tevbıh) 91. âyette şekillenen,

" (Resûlüm) onlara de ki:

- Eğer siz gerçekten mü'minler idiyseniz bundan önce Allah'ın Peygamberlerini neden öldürdünüz?" emrine dâhildir. Fakat buzağıya tapanları affetmenin de dahil olduğu nimetleri sayan kıssanın tekrarı değildir. Burada demek istenen şudur:

"Lekad" veya "lâmü'l-kasem / yemin lamı" ile "Billahi", Mûsâ, size asâ, beyaz el, yıllarca süren kuraklık, mahsûl kıtlığı veya semerelerde noksanlık, kan, sel ve taşkın, çekirge, haşerat, kurbağalar ve denizin yarılması gibi apaçık mucizeler ile gelmişti. Kimileri Tevrat'ı da bu mucizelerden saymışlarsa da bu açık bir görüş değildir. Çünkü Tevrat, buzağı olayından sonra getirilmiştir.

B- "Sonra siz bunun arlıasından buzağıyı ilâh edindiniz ve zâlimlerden oldunuz."

Mûsa'nın o apaçık mucizeleri getirmesinin ardından sız, buzağıyı ilâh edindiniz.

Bir görüşe göre de Mûsa'nın Tûr'a gitmesinin ardından sız, buzağıyı ilâh edindiniz. Bu görüşe göre Tevrat da, o mucizelere dahildir. Bu takdirde âyetteki "sümme — sonra" zaman itibarı ile olan terahi için değil fakat rütbe veya derecedeki terahî (sonralık) ve yaptıklarının son derece çirkin bir hareket olduğunu ifade için kullanılmış olur. Özetle onlara şöyle deniyordu:

- Siz o buzağıya tapmakla zalimlerden oldunuz. Buzağıyı halikı olmayan bir yere koydunuz. Yahut Allah'ın (celle celâlühü) hukukunu ihlal etmek ile zalimlerden oldunuz. Veya bu cümle makablinden bağlantısız bir itiraz cümlesidir. Yani sız zaten âdetleri zulüm olan bir kavimsiniz.