271

"Eğer sadakaları açıktan verirseniz, o ne güzeldir. Ve eğer onu gizler ve o suretle fakirlere verirseniz bu sizin için daha hayırlıdır. Allah da seyyiatmızdan bir kısmını örter. Allah, bütün yaptıklarınızdan haberdardır."

A- "Eğer sadakaları açıktan verirseniz, o ne güzeldir ."

Bu âyet, bundan önceki âyette mücmel kalan bazı hususlara bir nevi açıklama ve beyândır. İşte bundan dolayıdır ki, iki cümle arasında atıf harfi yoktur.

Yani eğer sadakaları açıktan verirseniz bunlara riyâ, gösteriş ve şöhret karışmadıktan sonra o güzeldir. Bu hüküm, farz olan sadakalar içindir. Nafile sadakalarda ise, gizli vermenin sevabı, daha fazladır. Nitekim bundan sonraki cümlede bu husus dile getirilir.

B- "Ve eğer onu gizler ve o suretle fakirlere verirseniz bu sizin için daha hayırlıdır ."

Açıktan verilen sadakaların da yoksullara verilmesi vâcib iken, özellikle gizli sadakalarda bunun sarahatle zikredilmesi, gizli sadakalarda fakir ile zengini karıştırma ihtimali olduğundandır. Çünkü gizli sadakalarda zengin de, yoksul olduğunu iddia edip gizlice sadaka alabilir. Fakat insanların huzurunda bunu yapamaz.

Nafile sadakaları gizlice fakirlere vermek, açıktan vermekten daha hayirlıdır. Bu hüküm nafile sadakalara; malı ve serveti, olduğu bilinmeyenlere mahsustur.

Vâcib sadakalarda ise, durum bunun aksinedir; çünkü zekât ve benzen vâcib sadakaları vermemek töhmetini önlemek, ancak açıktan verilmesiyle sağlanabilir.

İbn Abbâs'tan (radıyallahü anh) rivâyet olunduğuna göre:

"Nafile sadakalarda gizli vermenin sevabı, açıktan, vermekten yetmiş kat fazladır. Farz sadakalarda ise, açıktan vermenin sevabı, gizli vermekten yirmi beş kat fazladır."

C- "Allah da seyyiatmızdan bir kısmını örter . Allah, bütün yaptıklarınızdan haberdardır "

Allah (celle celâlühü) bu sebeple sizin bazı günahlarınızı siler. Bir kırâete göre "yükeffiru" kelimesi "nükeffiru" olarak da okunmuştur. Bu takdirde anlam şöyle olur:

"Biz de sizin günahlarınızı (veya günahlarınızdan bazılarını, bir kısmını) örteriz."

Esasen Allah (celle celâlühü), gizli veya aşikâr bütün verdiklerinizden haberdardır. Bu da, farz olmayan sadakaları gizli vermeye teşviktir.