103

"Allah'ın ipine hep birlikte (müctemian) sımsıkı sarılın; ayrılığa düşmeyin; Allah'ın size olan nimetlerim de hatırlayın. Hani siz birbirinize düşmanlar idiniz de O, kalblerinizi birleştirdi. O'nun nimeti sayesinde kardeşler oldunuz. Yine siz bir ateş çukurunun tam kenarında iken sizi oradan O, kurtardı.. İşte Allah âyetlerini size böylece açıklıyor ki hidâyete eresiniz."

A- "Allah'ın ipine hep birlikte (müctemian) sımsıkı sarılın (i'tisam edin) ..."

İslâm dinine yahut Allah'ın Kitabına sımsıkı sarıktı. Nitekim Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem), buyuruyor ki:

"Kur’ân, Allah'ın sağlam ipidir ; fazla kullanmakla kenarları kopmaz ve eskimez. Kur’ân'ıle söyleyen, doğruyu söylemiş olur ; onunla amel eden, doğru hareket etmiş olur ; ona sımsıkı sarkan, sırat-ı müstakime hidâyet edilmiş olur ."

B- "Ayrılığa düşmeyin ."

Ehi-i Kitab gibi aranızda anlaşmazlığa düşüp parça parça olmayın, haktan ayrılıp dağılmayın ya da câhiliye döneminde olduğu gibi ayrılığa düşüp birbirinizle savaşmayın yahut tefrikayı mucib olacak, aranızdaki ülfet ve sevgiyi kaldıracak şeyleri konuşmayın.

C- "Allah'ın size olan nimetlerini hatırlayın. Hani siz birbirinize düşmanlar idiniz de O, kalblerinizi birleştirdi (te'kf etti) . O'nun nimeti sayesinde kardeşler oldunuz ."

Câhiliye döneminde aranızda nefret, düşmanlık ve sürekli savaşlar vardı. Allah (celle celâlühü), sizi İslâm'a muvaffak kılmakla gönüllerinizi birleştirdi. Nihayet O'nun nimeti sayesinde Allah yolunda birbirini seven, birbirine şefkat ve merhamet gösteren, hakta ittifak etmiş kardeşler oldunuz.

Bir görüşe göre, bu âyet, Medîneli Evs ve Hazrec kabileleri hakkındadır. Bu iki kabilenin ataları olan Evs ile Hazrec, ana baba bir kardeş idiler. Sonra onların evlâdı olan bu iki kabile arasında nefret ve düşmanlık meydana geldi ve yüz yirmi sene boyunca birbirleriyle savaştılar.

Ç- "Yine siz bir ateş çukurunun tam kenarında iken sizi oradan O kurtardı ."

Siz küfrünüzden dolayı cehennem ateşine girmek üzere iken, Allah (celle celâlühü), İslâm'a hidâyet buyurmakla sizi oradan kurtardı. Zira eğer ölüm küfür hâlinde sizi yakalamış olsaydı, mutlaka cehennem ateşine girecektiniz.

D- "İşte Allah, âyetlerini size böylece açıklıyor ki hidâyete efesiniz ."

Allah (celle celâlühü) hidâyette sebat etmenizi ve hidâyet yolunda daha da ilerlemenizi istediği için delillerini size böyle açıklıyor.