28

"Allah, sizi hafifletmek ister. Çünkü insan zayıf yaratılmıştır."

Allah sizin üstümüzdeki meşakkatlı mükellefiyetleri, zikredilen ruhsatlarla hafifletmek ister. Ve zaten insan, nefsanî isteklerine tamamiyle muhalefet etmekten âciz, nefsanî arzularına ve duygularına hakkıyla karşı koymaya iktidarsız olarak yaratılmıştır. Nitekim insan, nefsanî arzularına uymaktan kendini alamamakta ve bütün kuvvetlerini taât ve ibâdetlerin meşakkatlerine katlanmak için kullanamamaktadır.

Hasen-ı Basrî'ye göre:

"Âyetteki zafiyetten murad, yaratılıştan gelen zafiyettir."

Ancak bu makam, bu mânâya müsait değildir. Çünkü bu cümle, makabli için bir zeyl olup cariyelerin nikâhına ruhsat verilmek suretiyle sağlanmış olan tahfifi açıklar. Bunun bünye zafiyetiyle hiçbir ilgisi yoktur; bunun ilgisi yalnız meşakkatlı ibâdetlerdeki tahfiftir.

Bir diğer görüşe göre ise, buradaki zafiyet, erkeklerin özellikle kadınlara karşı olan zafiyetidir. Nitekim erkekler, kadınsız hayâta sabredemezler.

Tabiînden Said b. el Müseyyeb'e göre:

"Şeytan, Âdem oğullarından umudunu her yönden kesince, mutlaka kadınlar tarafından onlara yaklaşmaya çalışır. Şu anda ben seksen yaşındayım ve bir gözümü de kaybetmiş bulunuyorum ve gece görmeyen tek gözle yaşıyorum. Bu hâlimle de en çok nefsim için korktuğum kadınların fitnesidir."

İbn Abbâs (radıyallahü anh) bu Âyetteki yaratma fiilini, fail kalıbı ile "halaka'l insane daîfa / Allah insanı zayıf yarattı" şeklinde okumuştur.

Yine İbn Abbâs (radıyallahü anh) a göre:

"Nisa sûresinin sekiz âyetinde bu ümmete verümiş olan hayırlar, güneşin doğuşuna ve batışına şâhid olan bütün dünya nimetlerinden daha hayırlıdır.

Şöyle ki:

1- "Allah, size tebyin etmek (belirtmek, açıklamak), sizden öncekilerin yollarını size göstermek ve tevbenizi kabul etmek ister. Allah her şeyi hakkıyle bilen (A'lim)dir, hükümlerinde hikmet sahibidir." (Nisa 4/26)

2- "Allah, sizin tevbelerinizi kabul etmek ister. Şehvetlerine uyanlar ise sizin büyük bir meyille sapmanızı isterler." (Nisa 4/ 27)

3- "Allah, sizi hafifletmek ister. Çünkü insan zayıf yaratılmıştır." (Nisa 4/28)

4- "Size yasak edilen büyük günahlardan kaçınırsanız, küçük kusurlarınızı örter ve sizi pek şerefli bir yere yerleştiririz." (Nisa 4/ 31)

5- "Allah şüphesiz kimseye zerre kadar zulüm (haksızlık) etmez. İyilik zerre kadar da olsa onu kat kat artırır." (Nisa 4/40)

6- "Allah, kendisine şirk (eş, ortak) koşulmasını affetmez. Bundan başkasını dilediği kimse için bağışlar." (Nısâ 4/ 48)

7- "Kim bir kötülük işler veya kendine zulmeder, sonra Allah'tan bağışlanma dilerse, Allah'ı mağfiret ve merhamet sahibi bulur." (Nisa 4/ 110)

8- "Eğer siz şükreder ve îmân ederseniz, Allah size niçin azab etsin?" (Nısâ 4/ 147)