80

"Lût'u da Peygamber olarak gönderdik. O zaman kavmine şöyle dedi:

"- Sizden önce âlemlerde hiç kimsenin yapmadığı bir hayasızlığı mı yapıyorsunuz?"

Lût, Hâran'ın oğludur; o Târah'ın; o da İbrâhîm'in (aleyhisselâm) kardeşinin oğludur.

Lût önceleri amcası İbrâhîm ile beraber Irak'ın Bâbil bölgesinde yaşıyorlardı. Sonra İbrâhîm Şam bölgesine hicret edip Fikstin'e yerleşti; kardeşinin oğlu Lût'u da Ürdün'e yerleştirdi. Ürdün, Şam bölgesi içinde bir ülkedir. Sonra Allahü teâlâ, Lût'u Sedûm halkına Peygamber olarak gönderdi. Sedûm, Hımış bölgesinde yer alan bir şehirdir.

Bu kelâmdaki istifham, kınama ve azarlama yoluyla inkâr ve ret içindir. Yani,

"- Siz, sizden önceki âlemlerde hiç kimsenin yapmadığı o son derece çirkin ve kötü fiili mi yapıyorsunuz?"

"Sizden önce âlemlerde hiç kimsenin yapmadığı" ifâdesi, inkârı tekid etmek ve kınama ile azarlamayı ağırlaştırmak içindir. Çünkü çirkin bir fiili işlemek çirkindir; onu icad etmek ise, ondan da daha çirkindir.

Bu âyette de, Allahü teâlâ, önce, onların yaptıkları hayasızlığı inkâr buyurmuş; sonra da onları, bu çirkin fiili ilk yapanlar olarak kınamıştır.

Amr b. Dinar diyor ki:

"- Lût kavminden önce bir erkek, diğer bir erkekle cinsel ilişkide bulunmamıştı."

Muhammed b. İshak diyor ki:

"- Lût kavminin, dünyada benzeri bulunmayan meyve bahçeleri ve mamur şehirleri vardı. Sonra başka insanlar, onların yurtlarına gelip kendilerini rahatsız etmeye başladılar. Bu arada iblis, bir ihtiyar suretinde görünüp kendilerine:

"- Yurdunuza gelen insanlara şu çirkin fiili yaparsanız, onlardan kurtulursunuz." dedi.

Fakat yine de onlar, bunu yapmadılar. Ancak gelenler vazgeçmeyip onları rahatsız etmekte ısrar edince, onlar da, gelenlerden parlak oğlanları yakalayıp onlarla bu çirkin fiili gerçekleştirdiler. Böylece bu şeni âdet, onların içine yerleşmiş oldu."

Hasen diyor ki:

"- Onlar, bu çirkin fiili yalnız gariblerle (kimsesiz yabancılarla) yapıyorlardı."

Kelbî de diyor ki:

"- Kendisiyle ilk sapık ilişki yapılan kişi habis iblis'tir. Şöyle ki, İblis, yakışıklı bir genç sûre ün de onlara görünüp onları kendine davet etti. Sonra onlar bu çirkin fiile alıştılar."