9

"Hani Rabbinizden Istiğase ediyor (yardım diliyor)dunuz; O da size şöyle icabet etmişti:

"- Şüphesiz ki Ben size ardı ardına bin melekle yardım edeceğim."

A- "Hani Rabbinizden istığase ediyor (yardım diliyor) dunuz; "

Bu kelâm, darda ve çaresiz kalan mü'minlerin Allahü teâlâ'dan yardım istediklerini, O'na sığındıklarını,

Allahü teâlâ'nın da onlara o zaman yardım ettiğini hatırlatır.

Mü'minler, düşmanla savaşmanın kaçınılmaz olduğunu anlayınca, Allahü teâlâ'ya şöyle yakarmaya başladılar:

"- Ey Rabbim, düşmanına karşı bize yardım eyle ! Ey yardım dileyenlere yardım bahşeden Allah'ım; bize yardım eyle!"

Rivâyete göre Ömer şöyle diyor:

"Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) müşriklere göz gezdirdi; baktı ki, bin kişiler. Ashabına göz gezdirdi; baktı ki, üç yüz on kişiler. Sonra Kıble'ye dönüp ellerini kaldırarak şöyle duâ etti:

Allah'ım, bana va'dettiğini gerçekleştir!

Allah'ım, eğer bu cemaati helâk edersen, yeryüzünde Sana ibadet edecek kimse kalmaz."

Resûlüllah, . sırtındaki ridası yere düşünceye kadar bu duasına devanı etti.

Ebû Bekir ridasını yerden kaldırıp omzuna attı ve arkasında durup şöyle dedi:

Ey Allah'ın Resulü, Rabbine olan münacatın yeter; muhakkak O, sana olan va'dini gerçekleştirecektir."  

B- "O da size şöyle icabet etmişti:

"- Şüphesiz ki Ben size ardı ardına bin melekle yardım edeceğim."

Bu meleklerden murat, başka meleklerin de tâbi oldukları reisleridir.

Burada bu icmali açıklama ile yetinilmiş, Al-i îmrân sûresinin 124-125. âyetlerinde ise bu meleklerin sayıları da belirtilmiştir.

"Mürdifîn" kelimesi, bir kırâete göre "mürdefîn" olarak da okunmaktadır. Bu takdirde anlam, "melekler, İslâm ordusunun önünde, ya da arkasında bulunuyorlardı; " olur.

"Elf / bin" kelimesi, bir kırâete göre, "âlâf / binlerce" olarak okunmuştur. Bu takdirde, buradald sayı ile Âl-i İmrân sûresinde belirtilen sayı arasında zahiren de bir uyum olur.

Meşhur olan ilk kıraet "elf/bin" ile Al-i İmrân sûresinde yukarda sözü geçen âyetlerin telifi de şöyle olur:

Buradaki bin melekten maksat,

İslâm ordusunun önünde, ya da ardında bulunan meleklerdir; yahut meleklerin reisleri ve ileri gelenleridir; yahut o meleklerden bilfiil savaşmış olanlardır.

Meleklerin bilfiil savaşa katılıp katılmadıkları konusunda değişik görüşler vardır. Bunun gerçekleştiğine delâlet eden hadisler de rivâyet edilmiştir.