HICR SÛRESİ

99 Âyettir. 87. âyeti Medine'de, diğer âyetler Mekke'de inmiştir.

1

"Elif. Lâm. Râ."

Bunun tefsiri hakkındaki izahlar, Ra'd sûresinin başında ve benzerlerinde geçti.

"Bunlar, Kitabın ve apaçık Kur’ân'ın âyetleridir."

Şanı yüce bu sûre, diğer semavî Kitaplar arasında el-Kitab olarak malûm olan ve mutlak olarak bu ismin kendisine tahsis edilmesine layık olan o Kitabın, müstakil bir isim ile ifade edilen bir kısım âyetleridir.

Şu halde burada Kitap, Kur’ân'ın tamamından, yahut o zamânâ kadar nazil olmuş bölümlerin tamamından ibarettir. Zira o zaman mutlak olarak zikredilen Kitaptan, ilk akla gelen bu mânadır ve âyetleri herhangi bir vasıfla vasıflandırmak da bu mânâya terettüp etmektedir; Yoksa Kitabı bu sûreden ibaret saymak mânâsına gelmemektedir.

Zira sûrenin bu vasıfla tanınması, o mertebede meşhur olmadığından dolayı, o kemal vasfının, bütün, âyetler için geçerli olduğunun sarahatle belirtilmesine ihtiyaç vardır.

Kur’ân'ın apaçık olması demek, ihtiva ettiği hükümleri ve hikmetleri, yahut rüşd ile dalâlet yollarını apaçık göstermesi, yahut hak ile bâtılı ve helâl ile haramı birbirinden açıkça ayırması demektir.

Burada hem Kitap, hem de Kur’ân vasıflarının zikredilmesi. Kur’ân'ın yüce şanını iki yönden tazim, etmektedir: Birincisi, Kur’ân-ı Kerim bütün ilâhî Kitapların kemal sıfatlarını taşıdığı için, sanki o Kitapların tamamı sayılır. İkincisi, Kur’ân'ın diğer semavî Kitaplar arasında mümtaz bir yerinin bulunması, kendi tarzında hârika olması ve her türlü beyanın da üstünde bulunmasıdır. 1

1 Anlaşılmaktadır kı, Kur’ân Ketimde kitap kelimesi dini kitaplar ve bilhassa Kuranın kendisi için kullanılmaktadır. Çünkü Kur’ân, vahiy eseri olan din utanlarının hepsinin özünü ihtiva, büzülmüş taraflarını da tashih etmekte ve kendisim bu tavrıyla en son, en üstün "Kitap" olarak takdim etmektedir

Âyetin metninde, ikinci vasıf, birinciden sonra zikredilmiş. Çünkü Kur’ân'ın, diğer ilâhî Kitapların üstün vasıflarını taşıdığına dikkat çekildikten sonra diğer Kitaplardan, imtiyazlı olduğuna işaret etmek, övgüde daha etkili olur. Ancak böyle olunca, onun imtiyazının diğer Kitapların kemal vasıflarına hâiz olmadan, müstakil özel vasıflara sahip bulunmasından kaynaklandığının vehmedilmesi bertaraf edilmiş olur.

Bu kelâm, Neml sûresinin başında da gelecektir; ancak orada Kur’ân ke-' limesi, Kitab kelimesinden önce zikredilmektedir. Onun sebebi de orada anlatılacaktır.