34

"Yemin olsun ki, Biz, size açık açık bildiren bir çok âyetler, sizden önce gelip geçen kavimlerden misaller ve takva ehline öğütler indirmişizdir."

Bu âyetin geçmiş ve gelecek âyetler arasında zikredilmesi, âyetlerin mefihumlarıyla amel etmeye tam olarak yönelmeyi gerektiren yüce şanlarını beyan etmek içindir. Âyetin başında yemin zikredilmesi, şanına son derece önem verildiğini göstermek içindir.

Yani, Vallahi, bu sûre-i kerîmede öyle âyetler indirmişizdir ki, bu âyetlerde konu edilen had cezalan, sair ahkâm ile âdap ve muhtaç olduğunuz diğer ilâhî emirler ve yasaklar bu âyetlerin konusu olarak apaçık belirtilmiştir. Bu İzaha göre, açıklama vasfının âyetlere isnadı mecazîdir.

Yahut Biz öyle apaçık âyetler indirmişizdir ki, eski kutsal Kitaplar ile aklı selim de onları tasdik etmektedir.

Eski kavimlerin misallerinden murat, eski kavimlerin acayip kıssaları, eski kutsal Kitaplarda zikredilen darbımeseller ve peygamberlerin (aleyhisselâm) diliyle söylenen sözler kabilinden olan misallerdir. Bu itibarla bu misaller, Hazret-i Yûsuf (aleyhisselâm) kıssası ve Hazret-i Meryem (radıyallahü anha) kıssasını çağrıştıran Hazret-i Âişe kıssası ile bu sûre-i kerîmede vârid olan diğer misalleri, açık olarak kapsamaktadır.

Âyetteki "açık açık âyetleri", geçen âyetlere tahsis etmek ve mis ak de, yalnız acayip kıssaya hamletmek îzahı ise, gelecek temsillerin kusurlu sayılması sakıncası sebebiyle red edilmektedir. 35

Âyetlerin, takva ehline öğüt olmaları, onların muhtevasından ders almaları, onların sayesinde haramlardan, mekruhlardan (nahoş şeylerden) ve güzel âdaba halel getiren hareketler gibi uygun olmayan bütün hal ve hareketlerden salınmalarıdır. Şu halde öğütler, geçen âyetlerden ve misalden ibarettir. Zira bunların bu mânada öğüt olmaları gayet açıktır.

Anılan âyetler, hadleri ve hükümleri beyan eden âyetlere tahsis edilmiş; öğüt de, "Allah'ın dininde onlara acıyacağınız tutmasın...") âyeti ile "Bu iftirayı işittiğinizde..."âyeti ve âdap hakkında vârid olan diğer âyetlere tahsis edilmiştir.

"Size indirdik..." âyetinde belirtildiği üzere Kur’ân'ın inzali bütün insanlar için olduğu gibi, âyetlerin öğüt olmaları da, herkes için olduğu halde burada öğütün, takva ehline tahsis edilmesi, öğütleri ganimet olarak telakki edip nurlarından istifade edenlerin ancak takva ehli olduğunu beyan etmek suretiyle muhatapları, takva ehli olan zümreye dâhil olmaya teşvik içindir.

Diğer bir görüşe göre ise, açık, açık bildiren âyetlerden, misallerden ve öğütlerden murat, şanlı Kur’ân'da bulunan bütün âyetler, misaller ve öğütlerdir.