5

Allah’ın (Bedir’de) zafer vermesiyle... O, dilediğine zafer verir; O, Azîz’dir (her şeye gâlibdir), Rahîm’dir (çok merhametlidir).

D- "Allah, diledığine yardım eder. Zaten azîz, rahim odur.

Bu cümle, daha önce geçen "Önce de, sonra da ferman sadece Allah'ındır" cümlesinin izahı mahiyetindedir. Yani Allah, kullarından dilediğine yardım edip onu düşmanına galip kılmaktadır. Zaten yegâne galîb O'dur. Binâenaleyh her kim olursa olsun, Allah'ın yardımını engelleyecek, O'nu yardımdan âciz kılacak hiç kimse olamaz. Ve O'nun rahmeti de, sınırsızdır. Binâenaleyh hangi fırka olursa olsun, kime dilerse ona yardım eder.

Bu rahmetten murat, dünyevî rahmettir. Meşhur kırâete göre, bunun izahı açıktır; çünkü her iki fırka (Rumlar, İranlılar) da, uhrevî rahmete ehil değildir. Diğer kırâete (Rumların galip gelecekleri, onlara da müslümanların galip gelecekleri mânâsına) göre de, müslümanlar her ne kadar âhiret rahmetine ehil iseler de, burada kastedilen, onların, dünyevî rahmetin sonuçları olan zaferleridir.

Âyette izzet vasfının (azîz) önce zikredilmesi, itibarda bunun önce olmasından dolayıdır.