3

"Ey insanlar! Allah'ın size olan nimetlerini hatırlayın.

Allah'tan başka size gökten ve yerden rızık verecek bir yaratan var mıdır? O'ndan başka hiçbir İlah yoktur. O halde nasıl oluyor da haktan döndürülüyorsunuz?"

A- "Ey insanlar! Allah'ın size olan nimetlerini hatırlayın."

Bundan önce Allah, bütün kâinatın yegâne mucidi ve mutasarrıfı olup hiçbir kimsenin kâinatta hiçbir şekilde müdahale imkânı olmadığını beyan buyurduktan sonra burada da bütün insanlara, yahut özellikle Mekke halkına, nimetlerine şükretmelerini emir buyurmaktadır.

Yani ey insanlar! Allah'ın size olan nimetlerinin hakkını bilmek, onları itiraf etmek ve ibadet ile itaatleri nimetlerin sahibine tahsis etmek suretiyle bu nimetlerin hakkını gözetin ve koruyun.

B- "Allah'tan başka size gökten ve yerden rızık verecek bir varatan var mıdır? O'ndan başka hiçbir İlah yoktur."

Allah'ın nimetleri, çok çeşitli olmakla beraber, hepsi icat nimeti ile bakı kılma nimetine münhasır olduğu için, cevabında "evet" demenin imkânsız olduğu inkâr istifhamı yoluyla, Allah'tan başka bu iki nimetin kaynağı olmadığı bildirilmektedir.

Yani Allah'tan başka, gökten yağmur yağdırarak ve yerde ürün meydana getirerek size rızk verecek başka bir yaratan var mıdır?

C- "O halde nasıl oluyor da haktan döndürülüyorsunuz?"

Yani Allah'ın yegâne İlâh, yegâne yaratan ve yegâne rızk veren olduğu apaçık anlaşıldığına göre, o halde nasıl oluyor da tevhitten şirke döndürülüyorsunuz?