4

"Ey Resûlüm! Seni eğer yalanlıyorlarsa, üzülme; çünkü senden önce de peygamberler yalanlanmıştır. Zaten bütün işler ancak Allah'a döndürülür."

A- "Ey Resûlüm! Seni eğer yalanlıyorlarsa, üzülme; çünkü senden önce de peygamberler yalanlanmıştır."

Burada hitap değişikliği yapılarak, insanlara yapılan iki hitap arasında hitabın Peygamberimize tevcih edilmesi, önce, bu musibetin genel olduğu bildirilerek Peygamberimizin acilen teselli edilmesi, ikinci olarak da, mükâfat ve ceza vaatlerine işaret edilmesi içindir.

Yani ey Resûlüm! Sen onlara kesin delil ikame ve kendilerini ilzam, ettikten sonra da o kâfirler, kendilerine tebliğ ettiğin apaçık hakkı yalanlamaya devam ettiler. Artık sen de, kendi kavimlerinden gördükleri haksızlıklara sabır gösteren eski peygamberleri örnek al, demektir. Bunun âyette zikredilmemesi, sebebin zikriyle sebep konusunu zikrinden iktifa edildiği içindir.

Âyetin metninde "rusul — peygamberler" kelimesinin nekire (nekre / tarifsiz) olarak zikredilmesi, ziyadesiyle teselliyi ve sabrı gerektiren tazim içindir. Yani senden önce de nice sânları yüce peygamberler yalanlanmiştır.

B- "Zaten bütün işler ancak Allah'a döndürülür."

Yani bütün işler, başkasına değil, ancak Allah'a döndürülür; o, senin de ve onların da içinde bulunduğunuz hallerin ve ezcümle senin sabrının ve onların tekzibinin karşılığını verecektir.

Âyette, mükâfat ve ceza zikredilmeyıp yegâne merciin Allah olduğunun zikriyle iktifa edilmesi, mükâfat ve ceza vaatlerinin pek ağır olduklarını açıkça bildirmektedir.