16

"Münafıkların durumu, tıpkı şeytanın durumu gibidir. Hani şeytan, insana: "inkâr et" der." İnsan da inkâr edince: "Kadar ben, senden uzağım; çünkü ben, âlemlerin Rabbi olan Allah'tan korkarım" der."

Bu temsil, zımnen Yahudilerin diğer bir halini de beyân etmektedir. Yani azaba uğramak hususunda Yahudilerin durumu, kendilerinden öncekilerin durumu gibidir. Münafıkların, onları savaşa kışkırtmadaki durumu da, şeytanın durumu gibidir. Hani şeytan, bir âmirin, memuruna emretmesi gibi insanı küfre kışkırtmış ve insan da kâfir olunca, şeytan: "Ben senden uzağım; çünkü ben, âlemleri Rabbi olan Allah'tan korkarım." der.

Eğer burada insandan murat, bütün insanlar ise, şeytanın, bu ilgisizliğini iddia etmesi, kıyamet: günü olacak. Nitekim "Çünkü ben, âlemlerin Rabbi olan Allah'tan korkarım" demesinden de bu anlaşılmaktadır. Yok eğer bu insandan Ebû Cehil kastediliyorsa, âyetteki "inkâr et" sözü, Bedir Savaşı günü iblisin: "Bugün insanlardan size galip gelecek kimse yoktur; şüphesiz ben de sizin yardimcinizım" demesinden ibarettir. Iblis'in onlardan uzak olduğunu söylemesi de, "Ben sizden uzağım; beri sizin göremediklerinizi pörüvorum." (Enfâl: 48) demesidır.