21

"Üzerlerinde yeşil ipekten ince ve kalın giyimlikler vardır. Gümüş bileziklerle de süslenirler. Rableri onlara pek temizleyici bir şarap da içirir."

A- "Üzerlerinde yeşil ipekten ince ve kalın giyimlikler vardir."

Bu vasıf, ya cennet ehli etrafında hizmet için dolaşan gençlerindir, yahut bizzat cennet ehlinindir.

B- "Gümüş bileziklerle de süslenirler."

Bu vasıf, cennet ehlinindir.

Burada gümüş bileziklerin zikredilmesi, Kehf: 31, Hacc: 23 ve Fâtır: 33. Âyetlerinde altın bileziklerin zikredilmesine çelişki oluşturmaz; çünkü cennet ehlinin her iki bilezikle süslenmeleri de mümkündür; bazen gümüş bilezik, bazen de altın bilezik takmaları da mümkündür ve bir kısmının gümüş bilezik, diğer bir kısmının da altın bilezik takmaları da mümkündür. Zîrâ cennet ehlinin süsleri de, onların değişik amellerine göre değişmektedir. Muhtemeldir ki, Allah, cennet ehlinin elleriyle yaptıkları amellerinin mükâfatını, altın ve gümüş kadar birbirinden farklı olan süsler ve nurlar olarak verecektir.

Yahut bu vasıf, anılan hademe gençler içindir. Bu görüşe göre, buradaki vasfın, hademe gençler için, anılan sûrelerde geçen vasıfları ise cennet ehli için olabilir.

C- "Rableri onlara pek temizleyici bir şarap da içirir."

Bu şarap, başka bir çeşit olup anılan her iki çeşit şaraptan daha üstün kalıtededir. Nitekim bunun ıçirilmesinin âlemlerin Rabbine isnâd edilmesi de bunu göstermektedir.

Bu şarap, pek temizleyici olarak vasıflandırılmış, çünkü bu şarap, içenini, hissi dayanaklara meyletmek, hak'tan başkasına dayanmak eğiliminin kirinden tamamıyla temizler. Böylece, bu şarabı içen kutlu insan, yalnız Allah'ın cemalini mütalaa etmek, O'na kavuşmaktan lezzet almak ve O'nun bekasıyla baki kalmak üzere mâsivâdan tecerrüt etmiş olur. Zâten siddıklarin en son mertebesi budur. İşte bundan dolayıdır ki, bahtiyarların mükâfatlarını anlatan makale bununla hitam bulmuştur.