83

"İsrailoğullarından, «Allah'tan başkasına kulluk etmeyin, anne babaya, yakınlara, yetimlere, düşkünlere iyilik edin, insanlarla güzel güzel konuşun, namazı kılın, zekatı verin» diye söz almıştık. Sonra siz pek azınız müstesna, döndünüz; hâlâ da yüz çevirip duruyorsunuz."

İbn İshâk, İbn Cerîr ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Abbâs şöyle der:

“Allah, sizden aldığı sözü İsrailoğullarından da almıştı."

İbn Cerîr, Ebu'l-Âliye'nin, "israiloğullarından, «Allah'tan başkasına kulluk etmeyin, anne babaya, yakınlara, yetimlere, düşkünlere iyilik edin, insanlarla güzel güzel konuşun, namazı kılın, zekatı verin» diye söz almıştık..." âyetini açıklarken şöyle dediğini bildirir:

“Onlardan, Allah'a ihlasla kulluk edeceklerine ve Ondan başkasına tapmayacaklarına dair söz almıştır."

Abd b. Humeyd'in bildirdiğine göre Katâde, (.....) âyetini açıklarken şöyle dedi: Bu, Allah'ın, İsrailoğullarından aldığı sözdür. Onlardan, Allah'tan başkasına kulluk etmeyin, anne babaya, yakınlara, yetimlere, düşkünlere iyilik edin..." diye söz alınmıştır.

Abd b. Humeyd'in, İsa b. Ömer'den bildirdiğine göre A'meş der ki: Biz bu âyeti (.....) şeklinde (.....) harfiyle okuyoruz. Çünkü âyetin sonunu (.....) şeklinde okuyoruz. Siz ise (.....) şeklinde okuyorsunuz. Bu sebeple o kelimeyi (.....) şeklinde okuyunuz.

İbn Cerîr, İbn Abbâs'ın, "...insanlarla güzel güzel konuşun..." âyetini açıklarken şöyle dediğini bildirir:

“İnsanlardan, iman etmeyenlere Lâ ilâhe İllallah» sözünü tebliğ etmelerini emretti."

İbn Ebî Hâtim bildiriyor: İbn Abbâs, "... insanlarla güzel güzel konuşun..." âyetini açıklarken şöyle dedi:

“Burada kastedilen, iyiliği emredip kötülükten alıkoymaktır."

Beyhakî, Şuabu'l-îman'da bildiriyor: Ali b. Ebî Tâlib, "...insanlarla güzel güzel konuşun..." âyetini açıklarken şöyle dedi:

“Âyette kastedilen insanlar, bütün insanlardır."

Abd b. Humeyd ve İbn Cerîr, Atâ ve Ebû Cafer'in, "...insanlarla güzel güzel konuşun..." âyetini açıklarken, "Âyette kastedilen insanlar, bütün insanlardır" dediklerini bildirir.

Ebû Ubeyd, Saîd b. Mansûr ve İbnu'l-Münzir, Abdulmelik b. Süleymân'dan bildiriyor: Yezîd b. Sâbit, bu âyeti, (.....) şeklinde okurdu. İbn Mes'ûd ise (.....) şeklinde okurdu.

İbn İshâk, İbn Cerîr ve İbn Ebî Hâtim, İbn Abbâs'ın, "...Sonra siz pek azınız müstesna, döndünüz; hâlâ da yüz çevirip duruyorsunuz" sözünü açıklarken:

“Sizden alınan sözlerin hepsini terk ettiniz" dediğini bildirir.

İbn Cerîr'in bildirdiğine göre İbn Abbâs "... Sonra siz pek azınız müstesna, döndünüz; hâlâ da yüz çevirip duruyorsunuz" ifadesini açıklarken şöyle dedi: Dönmekten kasıt, Allah'a itaatten yüz çevirmektir, "...pek azınız..." sözünden kasıt ise Allah'ın kendisine itaat etmeleri için seçtiği kişiler kastedilmektedir.