241

"Boşanmış kadınların örfe göre geçimlerinin sağlanması onların hakkıdır. Bu, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar üzerinde bir borçtur."

İbn Cerîr'in İbn Zeyd'den bildirdiğine göre:

“Bu, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar üzerinde bir borçtur" âyeti indiği zaman adamın biri:

“Eğer iyilik yapmak istersem bunu yaparım, istemezsam de yapmam" dedi. Bunun üzerine Yüce Allah:

“Boşanmış kadınların örfe göre geçimlerinin sağlanması onların hakkıdır. Bu, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar üzerinde bir borçtur'" âyeti indirdi.

İbn Ebî Hâtim, Saîd b. el-Müseyyeb'ten bildiriyor:

“Onlara dokunmadan boşarsanız nikâh parası kesmiş olduğunuz takdirde kabul ettiğiniz paranın yarısını vermeniz gerek..."' âyeti:

“Boşanmış kadınların örfe göre geçimlerinin sağlanması onların hakkıdır..." âyetini neshetti.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Attâb b. Husayf:

“Boşanmış kadınların örfe göre geçimlerinin sağlanması onların hakkıdır..." âyetini açıklarken:

“Bu, miras âyetinden önceydi" dedi.

Mâlik, Abdurrezzâk, Şâfiî, Abd b. Humeyd, en-Nâsih'te Nehhâs, İbnu'l- Münzir ve Beyhakî'nin bildirdiğine göre İbn Ömer:

“Boşanmış her kadının örfe göre geçiminin sağlanması haktır. Ancak kişi kadına dokunmadan boşamışsa ve mehir belirlenmişse, mehrin yarısını vermesi yeterlidir" dedi.

İbnu'l-Münzir'in bildirdiğine göre Ali b. Ebî Tâlib:

“Hür veya köle olsun boşanmış her mümin kadına mut'a verilir" dedi ve:

“Boşanmış kadınların örfe göre geçimlerinin sağlanması onların hakkıdır. Bu, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar üzerinde bir borçtur" âyetini okudu.

Beyhakî, Câbir b. Abdillah'tan bildiriyor: Hafs b. Muğîre hanımı Fâtıma'yı boşadığı zaman Fâtıma, Resûlullah'ın (sallallahü aleyhi ve sellem) yanma gitti. Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) kocasına:

“Ona mut'a ver" buyurdu. Adam:

“Ona mut'a verecek bir şey bulamıyorum" deyince, Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem):

“Mut'adan kaçış yoktur. Yarım ölçek hurma olsa bile ona mut'asını ver" buyurdu.

Abd b. Humeyd'in bildirdiğine göre Ebu'l-Âliye:

“Boşanmış kadınların örfe göre geçimlerinin sağlanması onların hakkıdır. Bu, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar üzerinde bir borçtur" âyetini açıklarken:

“Boşanmış her kadının mut'ası vardır" dedi.

Abd b. Humeyd, Ya'lâ b. Hakîm'den bildiriyor: Adamın biri Saîd b. Cübeyr'e:

“Mut'a her kişiye borç mudur?" diye sorunca:

“Hayır, değildir" dedi. Adam:

“Peki kime borçtur?" dediğinde ise:

“Müttakilere" karşılığını verdi.

Beyhakî, Katâde'den bildiriyor: Adamın biri hanımını Şureyh'in yanında boşayınca, (kadı) Şureyh adama:

“Kadına mut'asını ver" dedi. Bunun üzerine kadın şöyle dedi:

“Benim onda mut'a hakkım yoktur. Çünkü Yüce Allah:

“Boşanmış kadınların örfe göre geçimlerinin sağlanması onların hakkıdır. Bu, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar üzerinde bir borçtur" buyurmaktadır. Boşanan kadınlara örfe göre mut'a vardır. Yüce Allah âyetinde:

“...Bu, iyilik yapanlar üzerinde bir borçtur" buyurmuştur. Ancak bu da onlardan biri değildir."

Beyhakî'nin bildirdiğine göre (kadı) Şureyh hanımını boşayan bir adama:

“Sakınanlardan ve iyilerden biri olmaya karşı çıkma" dedi.

Şâfiî, Câbir b. Abdillah'tan bildiriyor:

“Ric'î talak ile boşanan kadına nafaka vaciptir. Bâin talak ile boşanan kadına ise örfe göre mut'a verilir."