13

(Bedir savaşında) karşılaşan iki birlik hakkında, size muhakkak bir alâmet (Peygamberin doğruluğuna bir nişâne) olmuştur. Bir birlik (ki mü’minler), Allah yolunda çarpışıyordu; diğeri de kâfirdi. Mü’minler kâfirleri gözgöre kendilerinin iki misli görüyorlardı. Allah, dilediğine yardımı ile zafer verir. Şüphesiz bunda (azı çoğa üstün getirmekte) anlayış sahibi olanlar için kesin bir ibret vardır.

İbn İshâk, İbn Cerîr ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Abbâs:

“Karşı karşıya gelen iki topluluğun durumlarında sizin için ibret vardır; biri Allah yolunda savaşanlardır..." âyetini açıklarken:

“Burada Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile beraber Bedir'de savaşan ashâb kastedilmektedir" dedi. "...Diğeri inkarcılardır..." âyeti hakkında ise:

“Burada da Kureyş'li kafir topluluk kastedilmektedir" dedi.

Abdurrezzâk, Musannef’te İkrime'den bildiriyor:

“...Size iki grubun birini vaadediyordu...", "Her halde o cemiyyet bozulacak ve arkalarını dönüp gidecekler", "Nihayet refahlı olanlarını azâba çekiverdiğimiz zaman...", (Allah bu yardımı) inkâr edenlerden bir kısmını kessin veya perişan etsin...", "Bu işten sana hiçbir şey düşmez..." "Allah'ın nimetlerine nankörlükle karşılık veren ve sonunda milletlerini helak yurduna konduranları görmedin mi?", "Görmedin mi o kimseleri ki kendileri binlerce kişi iken ölüm korkusuyla yurtlarından çıktılar...", "Karşı karşıya gelen iki topluluğun durumlarında sizin için ibret vardır..." âyetleri, Bedir ehli hakkında inmiştir.

İbn Cerîr ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Rabî:

“...Sizin için ibret vardır..." âyetini açıklarken şöyle dedi:

“Burada sizin için ibret çıkaracağıma ve tefekkür edeceğiniz şeyler vardır. Yüce Allah onları kuvvetlendirerek düşmana karşı muzaffer eyledi. Bedir savaşında müşriklerin sayısı dokuz yüz elli kişiydi. Muhammed'in (sallallahü aleyhi ve sellem) ashabı ise üçyüz on üç kişiydi."

İbn Cerîr'in bildirdiğine göre İbn Mes'ûd:

“Karşı karşıya gelen iki topluluğun durumlarında sizin için ibret vardır; biri Allah yolunda savaşanlardır, diğeri inkarcılardır ki, bunlar karşı tarafı gözleriyle kendilerinin iki misli görüyorlardı. Allah dilediğini yardımıyla destekler. Bunda görebilenler için ibret vardır" âyetini açıklarken şöyle dedi:

“Bu Bedir savaşındadır. Düşmana baktığımız zaman onların kat kat bizden daha fazla olduklarını gördük. Sonra onlara bir daha baktığımızda, bizden bir kişi bile fazla olmadıklarını gördük. Yüce Allah'ın:

“Ve işte onlarla karşılaştığınız vakit onları sizin gözünüze az gösteriyordu, sizi de onların gözlerinde azaltıyordu..." âyeti da bu mânâdadır."

İbn Cerîr ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Abbâs:

“Karşı karşıya gelen iki topluluğun durumlarında sizin için ayet vardır; biri Allah yolunda savaşanlardır, diğeri inkarcılardır ki, bunlar karşı tarafı gözleriyle kendilerinin iki misli görüyorlardı. Allah dilediğini yardımıyla destekler. Bunda görebilenler için ibret vardır" âyetini açıklarken şöyle dedi: Bu âyet Bedir savaşında müminlerin yükünü hafifletmek için inmiştir. O gün Müslümanlar üç yüz on üç kişiydiler. Müşrikler ise onların iki katı olup altı yüz yirmi altı kişiydiler. Yüce Allah, müminlere yardım etti ve bu şekilde yüklerini hafifleti.

İbn Ebî Şeybe, İbn Abbâs'tan bildiriyor: Bedir'e katılanlar, üç yüz on üç kişiydi. Aralarında yetmiş beş Muhâcir vardı. Bedir'de müşriklerin hezimete uğraması, Ramazan ayının on yedinci günü cuma gecesiydi.

Tastî, Mesâil'de, İbn Abbâs'tan bildiriyor: Nâfi b. el-Ezrak ona: (.....) âyetini sorduğunda şöyle dedi:

“Yüce Allah dilediğini yardımıyla destekler" dedi. Nâfi b. el-Ezrak:

“Araplar bu ifadeyi biliyor mu?" deyince de:

“Evet (biliyor), Hassân b. Sâbit'in:

"Öyle kişiler ki, siz onlar gibi değilsiniz,

Cibril'e yardımlarıyla zafer geldi bilesiniz" dediğini işitmedin mi?" karşılığını verdi.