92

"Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur"

İbn Ebî Hâtim, Hasan(-ı Basrî)'den bildirir: Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem):

“Medine'de öyle topluluklar bıraktınız ki yaptığınız her harcamanın, aştığınız her vadinin ve öldürdüğünüz her düşmanın sevabında size ortak oldular" buyurdu ve:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetini okudu.

İbn Cerîr ve İbn Merdûye, İbn Abbâs'tan bildirir: Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) Müslümanların kendisiyle birlikte savaşa çıkmalarını söyleyince, içlerinde Abdullah b. Muğaffel el-Müzenî'nin de bulunduğu ashâbdan bir grup Allah Resûlü'ne geldiler ve:

“Yâ Resûlallah! Savaşa çıkmak için bize binek ver" dediler. Allah Resûlü (sallallahü aleyhi ve sellem):

“ Vallahi binek olarak size verebilecek bir şey yok" buyurunca, mal ve binek yokluğundan dolayı cihada çıkamayacakları için hıçkıra hıçkıra ağlayarak geri döndüler. Yüce Allah da onları mazur gördüğüne dair:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, "Size binek bulamıyorum' dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetini indirdi.

İbn Sa'd, Yâkub b. Süfyân, Târih'de, İbn Ebî Hâtim ve İbn Merdûye, Abdullah b. Muğaffel'den bildirir: -Yüce Allah'ın:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetinde zikrettiği kişilerden biri de benim."

İbn Cerîr, Muhammed b. Ka'b'dan bildirir: Ashaptan bir grup Resûlullah'a (sallallahü aleyhi ve sellem) gelip savaşa katılmak için binek istediler. Allah Resûlü:

“Binek olarak size verebilecek bir şey yok" karşılığını verdi. Bunun üzerine Yüce Allah:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetini indirdi. Bunlar da Amr b. Avf oğullarından Sâlim b. Umeyr, Vâkif oğullarından Haramî b. Amr, Mâzin b. en- Neccâr oğullarından Ebû Leyla künyeli Abdurrahman b. Ka'b, Muallâ oğullarından Selmân b. Sahr, Hârise oğullarından Ebû Able künyeli Abdurrahman b. Zeyd, Selime oğullarından Amr b. Ganeme ve Müzeyne kabilesinden Abdullah b. Amr olmak üzere yedi kişiydiler.

İbn Merdûye, Mucemmi' b. Câriye'den bildirir: Savaşa çıkmak için Allah Resûlü'nden (sallallahü aleyhi ve sellem) binek isteyip de ondan:

“Binek olarak size verebilecek bir şey yok" cevabını alanlar yedi kişidir. Bunlar da Ulbe b. Zeyd el- Hârisî, Amr b. Ğanm es-Sâidî, Heremî b. Amr el-Vâkifî, İbn Leyla el-Müzenî, Sâlim b. Amr el-Umerî, Seleme b. Sahr ez-Zurakî ve Abdullah b. Amr el- Müzenî'dir.

Abdulğanîb. Saîd, Tefsîr'de ve Ebû Nuaym, Hilye'de bildirdiğine göre İbn Abbâs:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetini açıklarken:

“Bunlardan biri de Amr b. Avf oğullarından Sâlim b. Umeyr'dir" demiştir.

İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Abdurrahman b. Amr es-Sülemî ile Hucr b. Hucr el-Kilâî şöyle demişlerdir: Yüce Allah'ın, haklarında:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetini indirdiği kişilerden biri olan İrbâd b. Sâriye'nin yanına gittik.

İbn Sa'd, İbn Ebî Şeybe, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Mücâhid:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetini açıklarken:

“Bunlar Müzeyne kabilesinden olan Mukarrin oğullarıdır ve yedi kişiydiler" demiştir.

İbn Ebî Hâtim ve İbn Merdûye, Kesîr b. Abdillah b. Amr b. Avf el- Müzenî'den, babasından, o da dedesinden naklen bildirir:

“Vallahi Yüce Allah'ın, haklarında:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetini indirdiği kişilerden biri de bendim."

İbn İshâk, İbnu'l-Münzir ve Ebu'ş-Şeyh'in bildirdiğine göre Yezîd b. Rûman, Abdullah b. Ebî Bekr, Âsim b. Ömer b. Katâde ve başkaları şöyle demişlerdir:

“Müslümanlardan, âyette ağlayan kişiler olarak zikredilen Ensâr ve diğer kabilelerden olmak üzere yedi kişi binek için Resûlullah'a (sallallahü aleyhi ve sellem) geldiler. Bunlar Amr b. Avf oğullarından Salim b. Umeyr, Hârise oğullarından Ulbe b. Zeyd, Mazin b. en-Neccâr oğullarından Ebû Leyla Abdurrahman b. Ka'b, Selime oğullarından Amr b. Humâm b. el-Camûh, Vâkif oğullarından Heremî b. Amr, Müzeyne oğullarından Abdullah b. Muğaffel ve Fezâre oğullarından İrbâd b. Sâriye'dir. Maddi imkanları elvermediği için savaşa çıkmaya Allah Resûlü'nden binek istemişler, ancak Allah Resûlü:

“Binek olarak size verebilecek bir şey yok" karşılığını vermiştir.

Ebu'ş-Şeyh ve İbn Merdûye, Hasan'dan bildirir. Ma'kil b. Yesâr, Yüce Allah'ın:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetinde zikrettiği ağlayan kişilerden biriydi.

Ebu'ş-Şeyh'in bildirdiğine göre Hasan(-ı Basrî) ile Bekr b. Abdillah el- Müzenî:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetini açıklarken:

“Bu âyet Hazret-i Peygamber'e (sallallahü aleyhi ve sellem) gelip savaşa çıkmak için binek isteyen Müzeyne kabilesinden Abdullah b. Muğaffel hakkında nazil oldu" demişlerdir.

İbn Ebî Hâtim, İbn Lehîa'dan bildirir: Yüce Allah'ın:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetinde zikrettiği kişilerden biri de Ebû Şurayh el-Ka'bî idi.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Enes b. Mâlik:

“...Size binek bulamıyorum..." âyetini açıklarken:

“Burada binekten kasıt su ile azıktır" demiştir.

İbnu'l-Münzir, Ali b. Salih'ten bildirir: Müzeyne kabilesinden bazı yaşlılar bana şöyle anlattılar. "Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetinde zikredildiği gibi Resûlullah'tan (sallallahü aleyhi ve sellem) binek isteyen kişilere yetiştik. Onlar bize:

“Biz Allah Resûlü'nden (sallallahü aleyhi ve sellem) sadece ayakkabı istemiştik" dediler.

İbn Ebî Hâtim ve Ebu'ş-Şeyh, İbrahim b. Edhem'den, o da kendisine aktaran birinden bildirir:

“Binek vermen için sana geldiklerinde, «Size binek bulamıyorum» dediğin zaman, sarfedecek bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözyaşı dökerek geri dönenlere de sorumluluk yoktur" âyetinde zikredilen kişiler, Allah Resûlü'nden binek olarak hayvan değil sadece ayakkabı istemişlerdi.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Hasan b. Salih bu âyeti açıklarken:

“Bunlar Allah Resûlü'nden (sallallahü aleyhi ve sellem) giderken giymek için ayakkabı istemişlerdi" demiştir.