109

"Binasını Allah korkusu ve rızası üzerine kuran kimse mi daha hayırlıdır, yoksa yapısını yıkılacak bir yarın kenarına kurup, onunla beraber kendisi de çöküp cehennem ateşine giden kimse mi? Allah zalimler topluluğunu doğru yola İletmez."

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Zeyd b. Eşlem:

“Binasını Allah korkusu ve rızası üzerine kuran kimse mi daha hayırlıdır, yoksa yapısını yıkılacak bir yarın kenarına kurup, onunla beraber kendisi de çöküp cehennem ateşine giden kimse mi?" âyetini açıklarken:

“Allah korkusu ve rızası üzerine kurulan bina, Kubâ Mescidi'dir. Yıkılacak bir yarın kenarına kurulan bina da Mescid-i Dırar'dır" demiştir.

Ebu'ş-Şeyh, Dahhâk'tan bildirir:

“İslam döneminde Medine'de inşa edilen ilk mescid, Mescid-i Rıdvân'dır."

Ebu'ş-Şeyh, Hasan(-ı Basrî)'den bildirir: Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem), takva üzerine inşa edildiği zikredilen ilk mescidi inşa etmeye başlayınca yerden aldığı kerpici:

“Allahım! Asıl hayır âhiretteki hayırdır" diyerek yanındaki kardeşine veriyor, kerpiç yerine ulaşana kadar elden ele verilirken herkes Resûlullah'ın (sallallahü aleyhi ve sellem) bu dediğini tekrarlıyordu. Sonra bir diğer kerpici kaldırıp:

“Allahım! Ensar'ı da, Muhacileri de bağışla" diyerek yanındakine veriyor, kerpiç yerine ulaşana kadar elden ele verilirken herkes Resûlullah'ın (sallallahü aleyhi ve sellem) bu dediğini tekrarlıyordu.

İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in Ali vasıtasıyla bildirdiğine göre İbn Abbâs:

“...Yoksa yapısını yıkılacak bir yarın kenarına kurup, onunla beraber kendisi de çöküp cehennem ateşine giden kimse mi?" âyetini açıklarken:

“Bu şekilde kurulan binanın temelleri, Cehennem ateşinin içinde atılmış demektir" demiştir.

Müsedded, Müsned'de, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim, Hâkim ve İbn Merdûye, Câbir b. Abdillah'tan bildirir:

“Hazret-i Peygamber'in (sallallahü aleyhi ve sellem) zamanında çöken Mescid-i Dırar'dan dumanların yükseldiğini gördüm."

İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve Ebu'ş-Şeyh'in bildirdiğine göre Katâde:

“...Onunla beraber kendisi de çöküp cehennem ateşine giden kimse mi?"âyetini açıklarken şöyle demiştir:

“Vallahi Cehennem ateşine de düşmüştür. Bize anlatıldığına göre daha sonradan orada bir yer kazılmış ve kazılan yerden dumanların çıktığı görülmüştür."

İbnu'l-Münzir'in bildirdiğine göre İbn Cerîr:

“...Onunla beraber kendisi de çöküp cehennem ateşine giden kimse mi?" âyetini açıklarken şöyle demiştir:

“Çöken bu mescit münafıkların mescididir. Sonunda Cehennem ateşine de gitmiştir. Bize anlatıldığına göre daha sonraları adamın biri çöken bu mescidin içinde bir yeri kazınca oradan dumanların çıktığını görmüştür."

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Süddî:

“...Onunla beraber kendisi de çöküp cehennem ateşine giden kimse mi?" âyetini açıklarken:

“Mescit çökünce onu inşa edenler de Cehennem ateşine gitmişlerdir" demiştir.

İbn Ebî Hâtim, Süfyân b. Uyeyne'den bildirir: Yüce Allah:

“...Onunla beraber kendisi de çöküp cehennem ateşine giden..." buyurduğu içindir ki hâlâ oradan dumanlar çıkmaktadır. Bu mescidin yerinin Cehennemden bir yer olduğu da söylenir.

Ebu'ş-Şeyh, Dahhâk'tan bildirir: İbn Mes'ûd'un kıraatinde bu âyet:(.....) lafzıyladır. İbn Mes'ûd da bunu açıklarken:

“Onu inşa eden kişi, temellerinden Cehennem ateşinin içine düşmüştür" demiştir.