22

"Müminler, düşman birliklerim görünce, «İşte bu, Allah'ın ve Resûlünün bize vaad ettiği şeydir. Allah ve Resûlü doğru söylemişlerdir» dediler. Bu, onların ancak imanlarını ve teslimiyetlerini artırmıştır."

İbn Cerîr, İbn Merdûye ve Beyhakî'nin Delâil'de bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Mü'minler, düşman birliklerini görünce, «İşte bu, Allah'ın ve Resûlünün bize vaad ettiği şeydir. Allah ve Resûlü doğru söylemişlerdir» dediler. Bu, onların ancak imanlarını ve teslimiyetlerini artırmıştır" âyetini açıklarken şöyle dedi: "Allah, onlara Bakara Sûresi'nde: "Yoksa siz, sizden öncekilerin başına gelenler, sizin de başınıza gelmeden cennete gireceğinizi mi sandınız..." buyurmuştur. Onlar, orduların Hendek savaşında toplanmaları üzerine imtihan edildiklerinde: "İşte bu, Allah'ın ve Resûlünün bize vaad ettiği şeydir" dediler. Bu da onların ancak imanlarını ve teslimiyetlerini artırmıştır.

Cuveybir'in Dahhâk'tan bildirdiğine göre İbn Abbâs der ki: Bu âyet: "Yoksa siz, sizden öncekilerin başına gelenler, sizin de başınıza gelmeden cennete gireceğinizi mi sandınız? Peygamber ve onunla beraber mü'minler, «Allah'ın yardımı ne zaman?» diyecek kadar darlığa ve zorluğa uğramışlar ve sarsılmışlardı. İyi bilin ki, Allah'ın yardımı pek yakındır" âyetinden bir yıl önce inmiştir. Daha bu olaylar yaşanmadan önce Allah ve Resûlü vahiyle bildirmiş oldukları şeyle doğru söylemişlerdir.

Tayâlisî, Abdurrezzâk, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve Beyhakî Delâil'de Katâde'den bildirir: Allah, Bakara Sûresi'nde: "Yoksa siz, sizden öncekilerin başına gelenler, sizin de başınıza gelmeden cennete gireceğinizi mi sandınız? Peygamber ve onunla beraber mü'minler, «Allah'ın yardımı ne zaman?» diyecek kadar darlığa ve zorluğa uğramışlar ve sarsılmışlardı. İyi bilin ki, Allah'ın yardımı pek yakındır" âyetini indirmiştir. Müminler Hendekte toplanan orduları gördüklerinde: "Bu, Allah'ın ve Resulünün bize vaad ettiği şeydir" dediler. Allah'ın: "İşte bu, Allah'ın ve Resûlünün bize vaad ettiği şeydir. Allah ve Resûlü doğru söylemişlerdir" dediler. Bu, onların ancak imanlarını ve teslimiyetlerini artırmıştır" âyeti da bunu ifade etmektedir.

Abd b. Humeyd, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Hasan(-ı Basrî): "Bu, onların ancak imanlarını ve teslimiyetlerini artırmıştır" âyetini açıklarken: "Belalar ancak onların Rabbe iman edip kadere teslim olmalarını arttırmıştır" dedi.