HUCURÂT SÛRESİ

İbnu'd-Durays, Nehhâs, İbn Merdûye ve Beyhakî'nin bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Hucurât Sûresi Medine'de nazil oldu" demiştir.

İbn Merdûye, İbnu'z-Zübeyr'den bunun aynısını bildirir.

1

"Ey îman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin. Allah'a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz, Allah hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir."

Buhârî, İbnu'l-Münzir ve İbn Merdûye, Abdullah b. ez-Zübeyr'den bildirir: Temîm oğullarından Hz. Peygamber'e (sallallahu aleyhi vesellem) bir kafile geldi. Ebû Bekr, Hz. Peygamber'e (sallallahu aleyhi vesellem): "Kafileyle ilgilenmesi için başlarına Ka'kâ b. Ma'bed'i tayin et" deyince, Ömer de: "Aksine Akra' b. Hâbis'i görevlendir" dedi. Ebû Bekr, Ömer'e: "Bana muhalefet için böyle diyorsun!" deyince de Ömer: "Hayır! Kastım sana muhalefet değil!" karşılığını verdi. Tartışmaya başlayıp sesleri yükselince, Yüce Allah: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin. Allah'a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz, Allah hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir. Ey Mü’minler! Seslerinizi, Peygamberin sesini bastıracak şekilde yükseltmeyin. Farkına varmadan, işlediklerinizin boşa gitmemesi için, Peygambere birbirinize bağırdığınız gibi yüksek sesle bağırmayın" âyetlerini indirdi.

İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim, İbn Merdûye ve Ebû Nuaym'ın Hilye'de bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin..." âyetini açıklarken: "Kitap ve sünnete muhalif olan bir şey söylemeyin, anlamındadır" demiştir.

Abd b. Humeyd, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim, Katâde'den bildirir: Bize anlatılana göre bazıları: "Keşke bizim hakkımızda şöyle şöyle bir âyet nazil olsaydı" veya: "Keşke şöyle şöyle olsaydı" deyince Yüce Allah böylesi bir tavrı hoş görmemiş ve bunun önünü almak için bu âyeti indirmiştir.

İbn Cerîr, İbn Ebî Hâtim ve İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin..." âyetini açıklarken: "Resûlullah (sallallahu aleyhi vesellem) dururken Müslümanların bir konuda söz söylemeleri veya Resûlullah'ın (sallallahu aleyhi vesellem) sözünün üzerine söz söylemeleri yasaklanmıştır" demiştir.

Abd b. Humeyd, İbn Cerîr ve İbnu'l-Münzir, Hasan(-ı Basrî)'den bildirir: Kurban bayramı gününde bazı Müslümanlar Resûlullah'tan (sallallahu aleyhi vesellem) önce kurbanlarını kesince Allah Resûlü (sallallahu aleyhi vesellem) yeni bir kurban kesmelerini emretti. Yüce Allah da bu konuda: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin..." âyetini indirdi.

İbn Ebi'd-Dünya'nın el-Adâhi'de bildirdiğine göre Hasan(-ı Basrî): "Adamın biri bayram namazından önce kurbanını kesince bu âyet nazil oldu" demiştir.

İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre Câbir b. Abdillah: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin..." âyetini açıklarken: "Kurban bayramında kurban kesme konusunda nazil oldu" demiştir.

İbn Merdûye, Hz. Âişe'den bildirir: Bazı Müslümanlar Kurban bayramında Resûlullah'tan (sallallahu aleyhi vesellem) önce kurban kesince: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin..." âyeti nazil oldu.

İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre Hz. Âişe: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin..." âyetini açıklarken: "Peygamberiniz (sallallahu aleyhi vesellem) oruca başlamadan siz oruca başlamayın, anlamındadır" demiştir.

İbnu'n-Neccâr Târih'de Hz. Âişe'den bildirir: Bazı Müslümanlar Ramazan ayı girmeden bu ayı karşılama babında Peygamberimizden (sallallahu aleyhi vesellem) önce oruç tutmaya başlarlardı. Bunun üzerine Yüce Allah: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin..." âyetini indirdi.

Taberânî M. el-Evsat'ta ve İbn Merdûye, Hz. Âişe'den bildirir: Bazı Müslümanlar Ramazan ayı girmeden bir iki gün öncesinden oruç tutmaya başlarlardı. Bunun üzerine Yüce Allah: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin..." âyetini indirdi.

Saîd b. Mansûr'un bildirdiğine göre Dahhâk bu âyeti: (.....) lafzıyla okumuştur.

Abd b. Humeyd, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir, İbn Merdûye ve Beyhakî'nin Şuabu'l-îmarı'da bildirdiğine göre Mücâhid: "Ey iman edenler! Allah'ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin..." âyetini açıklarken: "Yüce Allah bir konuda onun diliyle hükmünü verinceye kadar Resûlullah (sallallahu aleyhi vesellem) dururken fetva vermeye kalkmayın, anlamındadır" demiştir.

İbn Hacer der ki: "Böylesi bir açıklama, âyetin (.....) lafzıyla okunması halinde geçerli olur."

1 ﴿