66Biz de onları öndekilere ve arkadakilere ibret verici bir ceza ve Allah'tan korkanlara bir öğüt yaptık. Bundan ne kastedildiği hususunda da dört görüş vardır: Birincisi: Hata ve günahtır, bunu Atıyye, İbn Abbâs’tan rivayet etmiştir. İkincisi: Cezadır, bunu da Dahhâk, İbn Abbâs’tan rivayet etmiştir. Ferrâ’ da şöyle demiştir: Ha zamiri onların başına gelen suret değişikliğinden kinayedir. Üçüncüsü: O kenttir, maksat kent halkıdır, bunu da Katâde ile İbn Kuteybe demişlerdir. Dördüncüsü: O suretleri değişen ümmettir, bunu da Kisâi ile Zeccâc demişlerdir. Nekal üzerinde de iki görüş vardır: Birincisi: Cezadır, bunu Mukâtil demiştir. İkincisi: İbrettir, bunu da İbn Kuteybe ile Zeccâc demişlerdir. "Öndekilere ve arkadakilere": Bunda üç görüş vardır: Birincisi: Öndeki ve arkadaki kentlere, bunu İkrime, İbn Abbâs'tan rivayet etmiştir. İkincisi: Öndekiler günahlardır, arkadakiler de sonradan yaptıkları amellerdir. Bunu Atıyye, İbn Abbâs'tan rivayet etmiştir. Üçüncüsü: Öndekiler isyan ettikleri senelerdir, arkadakiler de ondan sonra İsrâil oğullarının onlar gibi amel etmemeleridir, bunu Atıyye demiştir. "Allah’tan korkanlar": Bunlar için de iki görüş vardır: Birincisi: Kıyamet gününe kadar bütün Allah’tan korkanlardır, bunu İbn Abbâs demiştir. İkincisi: Bunlardan maksat Muhammed ümmetidir, bunu da Süddi, şeyhlerinden rivayet etmiş, Atıyye ile Süfyan da böyle demişlerdir. |
﴾ 66 ﴿