195

Allah yolunda harcayın. Kendinizi tehlikeye atmayın. İyilik edin; şüphesiz Allah iyilik edenleri sever.

"Allah yolunda harcayın": Bu âyet bir sebeple inmiştir; bunda da iki görüş vardır:

Birincisi: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, Mekke’ye gitmek için hazırlık yapınca, bazı bedeviler:

"Ya Resûlallah, biz ne ile hazırlık yapacağız; ne azığımız vardır ne de malımız?” dediler. İşte bunun üzerine indi, bunu İbn Abbâs demiştir.

İkincisi: Ensar Allah yolunda harcar ve sadaka ederlerdi, bir sene kıtlık oldu, bunu yapamadılar. İşte âyet bunun üzerine indi, bunu Ebû Cebire b. Dahhâk demiştir. Sebil: Lügatte yol demektir. Bu kelimenin cihatta kullanılması, onun din bağı üzerine savaşılan bir yol olmasındandır. Tehlike de, helak manasınadır: Helekerrectilü helaken ve hülken ve tehlüketen, denir.

Müberrid şöyle demiştir: Ey di, nefisler manasınadır, parça bütün yerine kullanılmıştır.

Burada tehlikeden ne kastedildiği hakkında da dört görüş vardır:

Birincisi: O, Allah yolunda harcamayı terk etmektir, bunu Huzeyfe, İbn Abbâs, Hasen, İbn Cübeyr, İkrime, Mücâhid, Katâde ve Dahhâk demişlerdir.

İkincisi: O, malla meşgul olarak oturup savaşmamaktır, bunu da Ebû Eyyub el - Ensari demiştir.

Üçüncüsü: O, Allah’ın rahmetinden ümit kesmektir, bunu da Bera, Numan b. Beşir ve Ubeyde, demişlerdir.

Dördüncüsü: O, Allah'ın azabıdır. Bunu da Ebû Talha, İbn Abbâs’tan rivayet etmiştir.

"İyilik edin": Bunda da üç görüş vardır:

Birincisi: Bunun manası: Güzel infak edin, demektir. Bu da ilk görüş sahiplerinin fikirleridir.

İkincisi: Allah hakkında hüsn-i zanda bulunun, demektir. Bunu da İkrime ile Süfyan demişlerdir. Bu da tehlikenin ümit kesmek manasına olduğunu söyleyenlerin fikrine dayanır.

Üçüncüsü: Bunun manası: Farzları eda edin, demektir. Bunu da Süfyan, Ebû İshak’tan rivayet etmiştir.