75

Meryem oğlu (İsa) Mesih sadece bir peygamberdir. Ondan önce (birçok) peygamberler geçmiştir. Anası da çok doğru bir kadındır. İkisi de yemek yerlerdi. Bak, onlara âyetleri nasü açıklıyoruz! Sonra da haktan nasıl döndürülüyorlar!

"Meryem oğlu Mesih, sadece bir peygamberdir": Bunda onun peygamberliğini inkâr eden Yahudilere ve onun İlâh olduğunu idda eden Hıristiyanlara ret vardır.

Mana da şöyledir: O, bir ilâh değildir, onun hükmü ondan önce geçen peygamberlerin hükmü gibidir.

"Annesi çok doğru bir kadındır": Bu da annesini fahişe sayan Yahudilere rettir.

Zeccâc şöyle demiştir: Sıddika: Sıdk kökünden mübalağa sigasıdır, sıddik, fi’îl veznindedir, o da mübalağa kalıplarındandır. Meselâ sikkît denir ki, çok susan kimse demektir.

"İkisi de yemek yerlerdi": Bunda da iki görüş vardır:

Birincisi: O; onların gıda ile yaşadıklarını beyan etmiştir. Kim de gıda ile yaşarsa, İlâh değildir. Bunu da Zeccâc, demiştir.

İkincisi: Yemek yemekle onun sonuna dikkat çekmiştir; çünkü yemek yemenin sonu abdest bozmadır, bunu da İbn Kuteybe, demiştir. Şöyle demiştir:

"Bak, onlara âyetleri nasıl açıklıyoruz": İfadesi en latif kinayelerdendir.

Yü’fekun": Haktan çevriliyor ve saptırılıyorlar, demektir. Efekerrecülü an keza denir ki, bir şeyden sapmaktır. Ardun me’fuke de: Yağmur ve bitkiden mahrum toprak, demektir. Sanki yağmur ve bitki ondan çevrilmiştir.