90Bedevilerden özür dileyenler, kendilerine izin verilmesi için geldiler. Allah'a ve Resul’üne yalan söyleyenler ise (savaşa gitmeyip) oturdular. İçlerinden kâfirleri acıklı bir azap çarpacaktır. "Ve cael muazzirune": İbn Mes’ûd: el - Mutezirune” okumuştur. İbn Abbâs, Mücâhid, Katâde, İbn Yamur ve Ya’kûb da, aynın sükunu ve zal da şeddesiz olarak, "el - mu’zirune” okumuşlardır. İbn Semeyfa’ da, elifle "el - muazirune” okumuştur. Ebû Ubeyde şöyle demiştir: Muazzirun, özür beyan edip de ciddi olmayanlardır. O yapmadığı şeyi ortaya atar veya içinde olmayanı açıklar. İbn Kuteybe de şöyle demiştir: Azzertü fîlemri denir ki, kusur etmektir. A’zertü ise ciddi mazeret beyan etmektir. Zeccâc da şöyle demiştir: Zalin şeddesiyle "el - muazzirun” okuyanlar şöyle tevil etmişlerdir: Mutezir gerçek özrü olana da almayana da denir. Burada ise gerçek özürleri var gibi görünüyor, şu şi’ri de örnek göstermişlerdir: Bana bir yıl ağlayın, sonra size Allah selamet versin. Kim bir yıl ağlarsa, mazur sayılır (i’tezer). Yani gerçek özür beyan etmiş olur, "el - Muazzirun"un mazeretleri olmadığı halde yalandan özür beyan ediyormuş gibi olmaları da câizdir. Nahiv ilmi açısından aynın kesri ile, el - muizzirun ve aynın zammı ile el - muuzzirun demek câiz ise de ancak bu ikisi kıraat olarak kabul edilmemiştir. Çünkü bunlar dile ağırdır. Kim aynın sükunu ile "el - mu’zirun” okursa, tevili: gerçek özür beyan edenler olur. İbn Enbari şöyle demiştir: Burada el - muazzirun geçerli mazeretleri olanlardır. Nahiv Âlimlerine göre aslı el - mutezirun’dur, tenin fethası ayne verilmiş, zal da te olmuş ve kendisinden sonraki zala idgam edilmiştir. Böylece zal şeddelenmiştir. Arap dilinde: I’tezere, gerçek özür beyan edene de hiç mazereti olmayana da denir. Allahü teâlâ: "Kul lâ tateziru demiştir ki, özürlerinin geçersiz olduğunu göstermektedir. Şair Lebid de şöyle demiştir: Kim ölüsüne bir yıl ağlarsa, gerçek mazeret beyan etmiş olur (i'tezer). Yani özrü geçerlidir, demiştir. İbn Abbâs da: "el - Muazzirun” okur, Allah bu muazzirlere lânet etsin, derdi ki, mazeretleri geçerli olmayan münafıklan ve diğerlerini kastederdi. El - Muzirun ise, gerçek özür beyan edenlerdir. Bu kelâmdan anlaşılmıştır ki, şeddesiz okuyanlara göre mazeretleri doğrudur. Şeddeli okuyanlara göre ise mazeretleri geçerli midir? Bunda da iki görüş vardır. Müfessirler şöyle demiştir: Bunlar Tebuk seferine katılmamak için izin istemek üzere geldiler; Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem de onlara izin verdi. Diğer münafıklar da Allah’a karşı cesaret göstererek özürleri olmadığı halde yalandan özür beyan ederek oturup kaldılar. |
﴾ 90 ﴿