23Onların yaptıkları amele vardık, onu saçılmış / dağılmış toz yaptık. "Vardık": Kastettik ve niyet ettik, demektir. Aslı şudur: Bir yere varmak, ona gitmeyi niyet etmekle olur. "Yaptıkları amele": Yani hayır amellerine demektir. "Onu toz kıldık": Çünkü şirkten sakınılmayan amel kabul olunmaz. "Heba” üzerinde de beş görüş vardır: Birincisi: Güneşte pencereden toz gibi görünen uçuşan şeylerdir, bunu Hazret-i Ali, Hasen, Mücâhid, Said b. Cübeyr, İkrime ve dilciler demişlerdir. Mana şöyledir: Allah onların amellerini boşa çıkardı, toz duman etti. İkincisi: O, dökülen sudur, bunu da İbn Ebi Talha, İbn Abbâs'tan rivayet etmiştir. Üçüncüsü: O, rüzgarın savurduğu toprak ve ağaç kırıntıları gibi şeylerdir. Bunu da Atâ’ el-Horasani, İbn Abbâs’tan, demiştir. Dördüncüsü: O, ateş alevlendiği zaman uçuşan kıvılcımlardır, düştüğü zaman yok olup gider. Bunu da Atıyye, İbn Abbâs’tan rivayet etmiştir. Beşincisi: O, hayvanların tırnağından yükselen şeylerdir, bunu da Mukâtil, demiştir. Mensur da: Dağılan, demektir. |
﴾ 23 ﴿