19

Elbette halden hale bineceksiniz / geçeceksiniz.

"Leterkebünne tabekan an tabek": İbn Kesir, Hamze ve Kisâi, tenin ve benin fethi ile "leterkebenne” okumuşlardır.

Manasında da iki görüş vardır:

Birincisi: O, Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem'e hitaptır,

sonra manasında da iki görüş vardır:

Birincisi: Gökten göğe geçersin. Bunu da İbn Mes’ûd, Şa’bî ve Mücâhid, demişlerdir.

İkincisi: Halden hale geçersin. Bunu da İbn Abbâs demiş ve: O da Peygamberiniz’dir, demiştir.

İkincisi: İşaret göğedir,

Mana şöyledir: O değişir çeşitli hal alır: Bazen erimiş maden, bazen de kızarmış yağ gibi olur. Yine bu da İbn Mes’ûd’dan rivayet edilmiştir.

Âsım, Nâfi, Ebû Amr ve İbn Âmir, tenin fethi ve benin zammı ile "leterkebünne” okumuşlardır, bu da diğer insanlara hitaptır, manası da: Halden hale geçersiniz, demektir.

İbn Mes’ûd, Ebû’l - Cevza ve Ebû'l - Eşheb, mensûb be ve ye ile "leyerkebenne” okumuşlardır. Ebû’l - Mütevekkil ile İbn Ya’mur, beyi zammeleyerek ye ile "leyerkebünne” okumuşlardır.

"An” de "ba'de” manasınadır. Bu da bütün müfessirlerle dilcilerin görüşüdür. Akra b. Habis'in şiirini şahit getirmişlerdir:

Ben zamanı ölçüp biçtim,

Ve halden hale geçtim (deneyimliyim).

Sonra Kelâmın manasında da beş görüş vardır:

Birincisi: O şiddet ve korkulardır, sonra da ölüm, yeniden dirilme, mahşerde toplanma ve sonra da Allah’a arzdır. Bunu da İbn Abbâs, demiştir.

İkincisi: O şiddetten sonra bolluk, bolluktan sonra şiddet, fakirlikten sonra zenginlik, zenginlikten sonra fakirlik, hastalıktan sonra sağlık ve sağlıktan sonra hastalıktır. Bunu da Hasen, demiştir.

Üçüncüsü: insanın süt çocuğu olması, sonra sütten kesilmesi, sonra delikanlı, sonra genç, sonra da ihtiyar olmasıdır. Bunu da İkrime demiştir.

Dördüncüsü: O insanın dünyadan çıktıktan sonra ahirette halinin değişip alçakken yükselmesi, yüksekken alçalmasıdır. Bu da Said b. Cübeyr’in görüşüdür.

Beşincisi: O kendilerinden öncekilerin yollarına gitmeleridir, bunu da Ebû Ubeyde, demiştir. Bir hekim de şöyle demiştir: Bugün bir halde yarın başka bir halde olan, idaresinin başkasının elinde olduğunu bilsin.