3O ki, takdir edip yol gösterdi. "Vellezi kaddere"; Yalnız Kisâi şeddesiz olarak "kadere” okumuştur. Bunda da yedi görüş vardır: Birincisi: Behbahtlık ile bahtiyarlığı takdir etti ve doğru ile eğriyi gösterdi. Bunu da Mücâhid, demiştir. İkincisi: Her canlıya yaraşanı verdi ve ona yolunu gösterdi, bunu da Atâ’, demiştir. Üçüncüsü: Rahimde ceninin kalma süresini takdir etti, sonra da ona çıkış yolunu gösterdi. Bunu da Süddi, demiştir. Dördüncüsü: Onları erkekler ve dişiler olarak takdir etti; erkeğe dişiye gelmeyi ilham etti. Bunu da Mukâtil, demiştir. Beşincisi: Mana şöyledir: Takdir edip hidayet etti ve saptırdı. Saptırdı atılmıştır; çünkü kelâm ona delalet etmektedir. Bunu da Zeccâc nakletmiştir. Altıncısı: Rızıkları takdir etti ve onu aramaya hidayet etti. Yedincisi: Günahları takdir etti, Tevbenin de yolunu gösterdi. Bu ikisini Sa’lebi nakletmiştir. |
﴾ 3 ﴿