93-DUHA SÛRESİ

Mekke’de inmiştir. 11 ayettir. Tamamı ittifakla Mekki’dir.

Müfessirler bu sûrenin vahyin bir müddet kesilmesinden sonra indiğinde müttefiktirler.

Sonra kesilme sebebinde üç görüş belirterek ihtilaf etmişlerdir:

Birincisi: Yahudiler Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem’den Zülkarneyn’i, ashab-ı Kehf’i ve ruhu sordular; o da: Yarın size haber veririm, dedi, inşallah, dehledi. Bu nedenle ondan vahiy bir süre durakladı.

İkincisi: Çünkü bazı ashabı tam temizlenmemişlerdi. Biz de bu iki görüşü Meryem: 65’te açıklamıştık.

Üçüncüsü: Çünkü evinde bir köpek yavrusu vardı, bunu da Zeyd b. Eslem, demiştir.

Vahyin ne kadar durakladığı hakkındaki görüşleri de Meryem: 66’da zikretmiştik.

Buhârî ile Müslim, Sahihlerinde Cündeb’ten şöyle dediğini rivayet etmişlerdir:

Kureyş’ten bir kadın, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’e: Kanaatime göre şeytanın seni terk etti, dedi. Bunun üzerine:

"Yemin olsun, kuşluğa, sakinleştiği zaman geceye ki, Rabbin seni terk etmedi de (sana) darılmadı da” âyetlerini indirdi. 1

1 - Buhârî, Fedailü'l - Kur’ân, bab, 1; Müslim, Cihad ve Siyer, hadis no, 115; Ahmed, Müsned, 4/312.

Cündeb: Süfyan'ın oğludur, kadın da: Ebû Leheb'in karısı Ümmü Cemil'dir.

Bismillahirrahmanirrahim

1

Yemin olsun, kuşluğa,

"Kuşluk

"tan ne murat edildiğinde dört görüş vardır:

Birincisi: Gündüzün ışığıdır, bunu da Mücâhid, demiştir.

İkincisi: Gündüzün başıdır, bunu da Katâde, demiştir.

Üçüncüsü: Güneş hareket ettiği zaman gündüzün ilk saatleridir.

Bunu da Süddi ile Mukâtil, demişlerdir.

Dördüncüsü: Bütün gündüzdür, bunu da Ferrâ’, demiştir.