114-NAS SÛRESİ

Medine’de inmiştir. 6 ayettir.

Bunda da iki görüş vardır:

Birincisi: Medeni'dir, bunu da Ebû Salih, İbn Abbâs’tan rivayet etmiştir.

İkincisi: Mekki’dir, bunu da Ebû Kureyb, İbn Abbâs’tan rivayet etmiştir.

Bismillahirrahmanirrahim

1

De ki: "Sığınırım insanların Rabbine",

Eğer: "Neden burada insanların Rabbi olduğu özellikle vurgulandı, hâlbuki O, her şeyin Rabbidir?” denilirse.

Bunun iki cevabı vardır:

Birincisi: Çünkü onlar önemlidirler, diğer mahluklardan ayrıdırlar.

İkincisi: Onların şen inden sığınmasını emredince, onların Rabbi olduğunu bildirdi ki, onların şerrinden koruyacak olanın kendisi olduğu anlaşılsın. İnsanların içinde krallar da olduğundan

2

"İnsanların sahibine",

"insanların meliki / sahibi” dedi. Onlarda Allah'tan başkasına ibadet edenler olduğu için de,

3

"İnsanların İlâh’ına",

"insanların İlâhı” dedi.

4

"O vesvese veren sinsi (şeytan) ın şerrinden",

5

"O ki, insanların göğüslerine vesvese verir",

"Vesvas/vesvese veren” şeytandır, o

"hannas/sinsidir ki,” göğüslere vesvese verir. Allah zikredildiği zaman siner, yani vazgeçer ve yaptığı şeyi bırakır.

Zeccâc: Burada vesvas: Zül-vesvas manasınadır ki, fısıltı veren, demiştir.

İbn Kuteybe de: Burada göğüsler, kalpler manasınadır, demiştir.

İbn Abbâs da şöyle demiştir: Şeytan insanın kalbine tüner, gaflet ettiği zaman vesvese verir, Allah’ı zikrederse, siner, geri çekilir.

6

"Cinlerden ve insanlardan".

"Cinlerden ve insanlardan": Cinnet: Cindir,

âyetin manasında da iki görüş vardır:

Birincisi: Cin ve insan insanların göğüslerine vesvese verir. Burada cine insan denilmiştir; nitekim şu âyette de, adamlar, denilmiştir:

"Onlar cinlerden bazı adamlara sığınırlar” (Cin: 6). Şu âyette de nefer, denilmiştir:

"Cinlerden bir bölük nefer Kur’ân dinledi” (Cin: 1). Bu, Ferrâ’’nın görüşüdür. Buna göre cine vesvese verdiği gibi insana da vesvese verir.

İkincisi: Vesvas: İnsanların göğüslerine vesvese veren demektir, o da cindendir, onlar da cindendir,

Mana da şöyledir: Cinden olan vesvecinin şerrinden. Sonra

"insanlardan” sözünü de

"vesveseci"nin üzerine atfetti ki,

Mana şöyledir: Vesvese verenin şerrinden ve insanların şerrinden. Sanki cin ve insanlardan sığınmasını emretmiş gibidir. Bu da Zeccâc’ın görüşüdür.

Şeyh İbn Cevzi rahmetullahi aleyh der ki:

Bu, Zadü’l - Mesir’in sonudur, Allah’ın bol nimetine hamdolsun. Allah’ın yardımı ile umut ettiğimiz muradımıza nail olunca, hiç kimse kısa kestiğimize bakarak (konulara) az değindiğimizi zannetmesin. Zira biz zikrettiğimiz şeyle, terk ettiğimiz ve kısaca gösterdiğimiz şeylere işaret ettik. Bu nedenle kitabımıza bakan söylemediğimizden uyanık olsun, çünkü biz maksat hasıl olunca kısa keseceğimize söz vermiştik. Bunu da yaptık. Kim tefsirde daha fazlasını isterse,

"el - Muğni” fittefsir kitabımıza baksın. Eğer kısa bir şey isterse,

"Tezkiretü’l - Erib fi Tefsiri'l - Carib” adlı kitabımıza baksın. Âlemlerin Rabbi Allah’a hamd olsun. Efendimiz Muhammed’e, babası Âdem’e, onun ziirriyeti peygamberler, mürseller, evliyalar ve salihlere Allah salât etsin. Ceza günü kıyamete kadar da onlara çok çok selam etsin.

Bitti

***************