10"Onlar ne derlerse sabret. Onlardan güzel bir şekilde uzaklaş". Bu, "Sen beni vekil edindiğin (Bana tevekkül ettiğin) zaman, onlar ne derlerse sabret ve onların işini bana havale et. Çünkü Ben senin vekilin olduğum zaman, senin kendi işlerini düzeltmeye gayretinden daha güzel şekilde işlerini düzeltirim" demektir. Allah'la Olan İşler ve Kullara Ait İşler Bil ki kulların önemli işleri iki kısımdır: Allah'la olan işlerinin durumu ve insanlarla olan işlerinin durumu. Birincisi, ikincisinden daha önemlidir. Dolayısıyla Cenâb-ı Hak, bu sûrenin başında, birinci kısımla alakalı hususu zikredince, peşisıra ikinci kısımla alakalı olanı getirdi. Hak Sübhânehû ve Teâlâ, bu babda kendisine ihtiyaç duyulan şeylerin hepsini, bu iki cümlede topladı. Bu böyledir çünkü insan ya insanlarla içice olur, ya onlardan ayrı olur. Eğer onlarla içice ise, onların eziyet ve kabalıklarına sabretmesi gerekir. Çünkü onlardan iyilik ve rahat arzu edip, bunu bulamaz İse kederler ve üzüntüler içine düşer. Binâenaleyh anlaşılıyor ki halkla içice-beraber olmayı isteyen kimsenin çok sabretmesi gerekir. Ama insan, İnsanlarla içice olmayı bırakır (uzlete çekilir) ise, bu da güzel bir uzaklaşmadır. Böylece sabit olur ki her insan için bu iki durumdan birisi söz konusudur. "Güzel bir şekilde uzaklaşma" insanın, diğer insanlardan kalbi ve hevâ-u hevesi ile tamamen uzaklaşması ve mudara etme, göz yumma, karşılık vermeme gibi fiillerde onlara muhalefet etmesidir. Bu ayetin bir benzeri de "Onlardan yüz çevir ve onlara va'z-u nasihatta bulun" (Nisa, 63), "Cahillerden yüz çevir (uzaklaş)" (A'raf, 199) ve "Bizim zikrimizden yüz çevirenden uzaklaş" (Necm, 29) ayetleridir. Müfessirler derler ki: "Bu ayet "kıtal" ayetinden önce nazil oldu, sonra kıtal (savaş) emri ile birlikte nesholunduğunu söylemişlerdir. Diğer bazı alimler de, "Aksine bu, Allah'ın izniyle, kabule daha teşvik edici olan yolu tercih etmektir. Binâenaleyh bu gibi şeylerde, nesh söz konusu olmaz" demişlerdir ki bu görüş daha doğrudur. |
﴾ 10 ﴿