113

Eğer senin üzerinde Allah'ın lütfü ve rahmeti olmasaydı, onlardan bir zümre seni saptırmaya çalışırlardı. Halbuki onlar, kendilerinden başkasını saptıramazlar. Ve sana hiçbir zarar veremezler. Allah sana Kitabı ve hikmeti indirmiş ve sana bilmediklerini öğretmiştir. Allah'ın üzerindeki lütfü pek büyüktür.

Yüce Allah'ın;

"Eğer senin üzerinde Allah'ın lütfü ve rahmeti olmasaydı" anlamındaki; âyetinde;

"Olmasaydı" kelimesinden sonra gelen kelime, Sîbeveyh'e göre mübtedâ olarak merfu'dur. Haberi ise, hazfedilir ve izhar edilmez.

Anlamı ise şöyledir:

"Eğer" hakka seni dikkatini çekmesi suretiyle

"senin üzerinde Allah'ın lütfü ve rahmeti olmasaydı..." demektir. Sana peygamberlik vermesi ve seni koruması ……. denilmiştir.

"Onlardan bir zümre seni" haktan "saptırmaya çalışırlardı" çünkü bunlar, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’dan İbn Ubeyrak'ı ithamîİan İbra edip bu suçu yahudiye atmasını istemişlerdi. Aziz ve celil olan Allah, Rasulüne (salât ve selâm ona) buna dikkatini çekip uyarmak ve bu hususu bildirmek suretiyle lütufta bulundu.

"Halbuki onlar kendilerinden başkasını saptıramazlar." Çünkü onlar, sapıkların işlerini yapmaktadırlar. Bunun vebali onlara ve onların üzerinedir.

"Ve sana hiçbir zarar veremezler." Çünkü sen Allah tarafından korunmaktasın.

“Allah sana Kitabı ve hikmeti İndirmiş.” Bu, yeni bir cümle başlangıcıdır Âyetin baş tarafındaki "vav" harfinin hal için olduğu da söylenmiştir Senin: Güneş, doğarken sana geldim" demene benzer, İmruu'l-Kays'ın şu mısraı da bu kabildendir:

"Ve kimi zaman kuşlar henüz yuvalarında iken, ben sabah yola koyuluyorum."

O takdirde ifade, önceki ile bitişik olur. Yani: Allah, Kur'ân-ı Kerîmi sana İndirmişken onlar sana hiçbir zarar veremezler.

"Hikmet" ise, vahye uygun hüküm vermektir.

“Ve sana bilmediklerini öğretmiştir." Bilmediğin şeriat ve hükümleri öğretmiştir.

(.......) kelimesi, nasb mahallindedir. Çünkü buf 'nin haberidir. Bu kelimedeki "nun" harfinin ötresinin hazf edilmesi ise, (başındaki cezim edatının) bunu cezm etmesi dolayısıyladır.

"Vav"mın hazf edilmesi ise, iki sakinin bir araya gelmesinden ötürüdür.