95

Şüphesiz Allah taneyi ve çekirdeği çatlatıp yarandır. Ölüden diriyi O çıkarır. Diriden ölüyü de çıkarandır. İşte Allah budur. Nasıl oluyor da çevriliyorsunuz?

Yüce Allah:

"Şüphesiz Allah taneyi ve çekirdeği çatlatıp yarandır" âyetinde, ilâhlarının yapmaktan acze düşeceği hayret verici fiillerinin en basit gibi görünenini saymaktadır.

: Yarıp çıkarmak, demektir. Yani O, ölü çekirdeği yarar da ondan yemyeşil yapraklar çıkartır. Tanenin durumu da böyledir. Yeşil yapraktan ise, ölü bir çekirdek ve tane çıkartmaktadır. İşte, ölüden diriyi çıkartmasının, diriden de ölüyü çıkartmasının anlamı, -el-Hasen ve Katade'den nakledildiğine göre- böyledir. İbn Abbâs ve ed-Dahhâk da şöyle demektedir: "Yarıp çıkara yaratan demektir. Mücahid der ki: Yüce Allah burada yarmak ile tane ve çekirdekteki yarıkları kastetmektedir. da çekirdek anlamına gelen; 'in çoğuludur. Kayısı ve şeftali gibi çekirdeği olan herşey hakkında kullanılır,

"Ölüden diriyi O çıkarır, diriden ölüyü de çıkarandır." Canlı olan insanı cansız nutfeden, cansız nutfeyi de canlı insandan çıkartır. Bu açıklama İbn Abbâs'tan nakledilmiştir. Katade ve el-Hasen'in görüşü de az önce geçmişti. Buna dair açıklamalar daha önce de Al-i İmrân Sûresi'nde (3/27. âyetin tefsirinde) geçmiş bulunmaktadır.

Müslim'in Sahih'inde de Hazret-i Ali'den şöyle dediği rivâyet edilmektedir: Taneyi yarıp çıkartan ve canlıyı var eden hakkı için bu ümmi Peygamberin -Allah'ın salat ve selamı üzerine olsun- bana söylediği sözdür: Beni ancak mü’min olan kimse sever ve bana ancak münafık olan kişi buğzeder. Müslim, .... 131.

"İşte Allah budur" âyeti mübtedâ ve haberdir.

"Nasıl oluyor da çeviriliyorsunuz? " Yani, aziz ve celil olan Allah'ın kudretiyle yarattıklarını görmenize rağmen haktan nasıl olur da döndürülüyorsunuz?