110

İlk defa ona Îman etmedikleri gibi, Biz de onların kalplerini ve gözlerini çeviririz de azgınlıkları İçerisinde onları kör ve şaşkın terkederiz.

Bu âyet-i kerîme müşkil (açıklanması zor) bir âyettir. Özellikle bu âyette

"azgınlıkları içerisinde onları kör ve şaşkın terkederiz" diye buyurulmaktadır Denildiğine göre anlam şöyledir: Biz, kıyâmet gününde ateşin alevine ve kor ateşlerin sıcağı üzerine kalplerini ve gözlerini -dünyada îman etmedikleri için- evirip çeviririz. Buna karşılık dünyada da onları -azgınlıkları içerisinde- terk ederiz. Yani, onlara mühlet verir ve onları cezalandırmayız. Buna göre âyetin bir bölümü ahirette gerçekleşecek hususlar hakkında, bir bölümü de dünyada gerçekleşecek hususlar hakkındadır. Bunun bir benzeri de yüce Allah'ın şu âyetidir:

"O gün yüzler vardır ki, zillet içindedir." (el-Gaşiye, 88/2) Bu, ahirette gerçekleşecektir.

"Amel etmişler ve zahmet çekmişlerdir." (el-Ğâşiye, 88/3) Bu da dünyada gerçekleşmektedir.

Şöyle de açıklanmıştır: "...Çeviririz âyetinde sözkonu edilen dünyada olacaktır. Yani, bu âyet (istedikleri mucize) kendilerine gelecek olsa, sen onları davet edip de mucizeyi kendilerine gösterdiğin ilk seferde îman etmelerine engel teşkil ettiğimiz gibi, yine îman etmelerini engelleyeceğiz.

Bir başka âyet-i kerimede de şöyle buyurulmaktadır.

"Bilinki Allah, kişi ile kalbi arasına girer," (el-Enfal, 8/24) Yani, yapması gerekeni engeller. Âyetin anlamı şöyle olun Bu âyet kendilerine geldiği sırada îman etmeleri gerekirdi. Çünkü onlar âyeti gözleriyle görmüş, kalpleriyle tanımışlardı. Buna îman etmeyişleri ise, Allah'ın kalplerini ve gözlerini çevirmesine sebep oldu.

"İlk defa ona îman etmedikleri gibi" yani, onlar ilk defa ona îman etmedikleri gibi artık îman etmeyeceklerdir. Bu da şu demektir: Kur'ân ve buna benzer, benzerini getirmekten acze düştükleri mucizeler, kendilerine geldiği ilk seferinde îman etmedikleri gibi, yine îman etmeyeceklerdir.

Şöyle de açıklanmıştır: Biz, bu gibi kimselerin, kalplerini îman etmesinler diye evirip çeviririz. Nitekim daha önceki ümmetlerden kâfir olanlar da gösterilmesini teklif ettikleri mucizeleri gördüklerinde îman etmemişlerdi.

İfadede takdim ve tehir olduğu da söylenmiştir. Yani: İlk defa Îman etmedikleri gibi, bu mucizeler kendilerine gelecek olursa yine îman etmeyeçeklerdir.

"Biz de onların kalplerini ve gözlerini evirip çeviririz de azgınlıkları İçerisinde onları kör ve şaşkın terkederiz" ne yapacaklarını şaşırırlar, kestiremezler.

Bu kabilden açıklamalar, daha önceden el-Bakara Sûresi'nde (2/15. âyetin tefsirinde) geçmiş bulunmaktadır.

110 ﴿