43

Yoksa onların kendilerini Bize karşı koruyan İlâhları mı vardır? Onlar kendi kendilerine bile yardım edemezler. Onlara tarafımızdan destek de verilmez.

"Yoksa onların kendilerini Bize" yani azabımıza

"karşı koruyan İlâhları mı vardır?" Buradaki; "Onların... mı" âyetinde "mim" sıladır (fazladan gelmiştir).

"Onlar" yani kâfirlerin kendilerine yardımcı olacaklarını zannettikleri bu varlıklar bizzat

"kendi kendilerine bile yardım edemezler." Nasıl kendilerine ibadet edenlere yardım edebilsinler?

"Onlara tarafımızdan destek de verilmez." İbn Abbâs dedi ki: Onlar tarafımızdan korunmazlar. Onlar tarafımızdan himaye edilmezler, diye açıklandığı nakledilmiştir. Taberî bu ikinci açıklamayı tercih etmiştir. Araplar; sözleriyle; ben seni filâna karşı korurum, desteklerim derler. Şair de şöyle demektedir;

"Sesi çıkabildiği kadar himaye isteyerek seslenir,

Ona karşı korunmak maksadıyla, halbuki mızraklar da ona pek yakındır."

Ma'mer, İbn Ebi Necîh'ten, o Mücahid'den şöyle dediğini nakletmektedir: Onlara yardım olunmaz, yani onlar korunmazlar. Katade dedi ki: Allah onlara hayır namına bir şey vermez ve rahmetini onlara arkadaş kılmaz.