TÛR SÛRESİ

Rahmân ve Rahîm Allah'ın ismi ile

Bütün müfessirlerrin görüşüne göre tümüyle Mekke'de inmiştir. 49 âyet-i kerimedir.

Hadis İmâmları Cubeyr b. Mut'im'den şöyle dediğini rivâyet etmektedirler: Ben Rasûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ı akşam namazında Tur Sûresi'ni okurken dinledim. Hadisi Buhârî ve Müslim rivâyet etmiştir. Buhârî, I, 265, III, 1110, IV, 1475, 1K39; Müslim, I, 33K; İbn Mace, I, 272; Muvatta’, I, 78; Müsned, IV, 80, K4, 35,

1

Yemin olsun Tur'a,

"Yemin olsun Tur’a" âyetinde sözü edilen

"Tur" yüce Allah'ın Mûsa ile üzerinde konuştuğu dağın adıdır. Yüce Allah bu dağın şerefini yüceltmek, değerini yükseltmek ve ondaki bazı âyetleri (mucize) hatırlatmak üzere ona yemin etmektedir. Tur, cennet dağlarından birisidir.

İsmail b. İshak rivâyetle dedi ki: Bize İsmail b. Ebi Üveys anlattı, dedi ki: Bize Kesir b. Abdullah b. Amr b. Avf babasından naklen anlattı. Babası dedesinden şöyle dediğini rivâyet etmektedir: Rasûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: "Dört dağ cennetin dağlarından, dört nehir cennetin nehirlerinden, dört savaş cennetin savaşlarındandır." Dağlar hangileridir? diye soruldu, o: "Bizi seven, bizim de kendisini sevdiğimiz Uhud dağı, Tur dağı cennet dağlarından bir dağ, Lübnan cennet dağlarından bir dağ, Cudi de cennet dağlarından bir dağdır" İbn Adiyy, el-Kami, VI, 59; hadisin ravisi "Kesir b. Abdullah b. Amr b. Avf, habasından o dedesinden" şeklindeki senedi hadis otoriteleri "miinker" bir rivâyet olarak değerlendirmişlerdir. İbn Adiyy, el-Kamil, VI, 57.) deyip, hadisin geri kalan bölümünü zikretmektedir. Biz bu hadisi bütünüyle "et-Tezkire" adlı eserimizde zikretmiş bulunuyoruz.

Mücahid dedi ki: Tur, Süryanicede dağ demektir. Bununla kastedilen de Tur-u Sina'dır. es-Süddî de böyle demiştir.

Mukâtil b. Hayyan dedi ki: Tur diye anılan dağlar iki tanedir. Bunlardan birisine Tur-u Sina, diğerine ise Tur-u Zita denilir. Çünkü bu dağlarda İncir ve zeytin yetişir.

Tur'un Medyen'de bir dağ olup adının da Zebir olduğu söylenmiştir, el-Cevherî dedi ki: Zebir, yüce Allah'ın üzerinde Mûsa ile konuştuğu dağdır.

Derim ki: Medyen, Arz-ı mukaddeste bir yer olup, Şuayb (aleyhisselâm)'ın kasabasıdır

Tur'un bitki yetişen dağ olduğu söylenmiştir. Eğer bitki yetişmiyorsa ona Tur denilmez. Bu açıklamayı İbn Abbâs yapmıştır. el-Bakara Sûresi'nde (2/63. âyetin tefsirinde) yeterli açıklamalar geçmiş bulunmaktadır.