GÂŞİYE SÛRESİ

Rahmân Ve Rahîm Allah'ın ismi ile

Mekke'de indiği hususunda görüş birliği vardır. Yirmialtı âyettir.

1

Sana, örtüp bürüyenin haberi geldi ya!

"Hel" " ...mi" burada; "...ştir" anlamındadır. (Bundan dolayı biz mealde: "... ya!" anlamını verdik.) Yüce Allah'ın: "Hel etâ ale’l-insânu"

"İnsan üzerinden öyle uzun bir süre geçti ki..." (el-İnsan, 76/1) âyetinde olduğu gibidir. Bu açıklamayı Kutrub yapmıştır. Yani, ey Muhammed, örtüp bürüyenin haberi sana gelmiş bulunmaktadır. Bundan maksat da dehşet ve korkutucu halleriyle bütün mahlukatı kapsayan kıyâmettir. Müfessirlerin çoğu bu açıklamayı yapmıştır.

Said b. Cübeyr ve Muhammed b. Ka'b da şöyle demişlerdir:

"Örtüp bürüyen" kâfirlerin yüzünü örten cehennem ateşidir. Bu açıklamayı ayrıca Ebû Salih, İbn Abbâs'tan rivâyet etmiştir. Bunun delili de yüce Allah'ın:

"Yüzlerini de ateş kaplayacaktır" (İbrahim, 14/50) âyetidir.

Bütün yaratıkları örtüp bürüyen, diye de açıklanmıştır. Maksadın ölümden sonra diriliş için yapılacak olan ikinci üfürüş olduğu da söylenmiştir. Çünkü bu da bütün mahlukatı örtüp bürüyecektir,

"Örtüp bürüyen" cehennem ehlini örtüp bürüyen ateştir, diye de açıklanmıştır. Çünkü cehennemlikler oraya varacaklar ve ona atılacaklardır.

"Sana... geldi ya" âyetinin şu anlamda olduğu da söylenmiştir: Yani bu senin de, kavminin -de bildiği bir husus değildir.

İbn Abbâs dedi ki: Burada zikredilmiş olan tafsilatlı şekliyle daha önce bu hususta kendisine bilgi gelmemişti. (Bu açıklamaya göre: Geldi mi... anlamı tercih edilmiş olmaktadır.)

Âyetin, Allah'ın Rasûlüne soru sormak sadedinde olduğu da söylenmiştir. Yani eğer sana

"örtüp bürüyen"in haberi gelmemiş ise, işte gelmiş bulunmaktadır. el-Kelbi'nin açıklamasının anlamı da budur.