3

Sabahleyin baskın yapanlara,

Sabah vakti düşmana baskın düzenleyen atlılar kastedilmektedir. Bı açıklama İbn Abbâs'tan ve müfessirlerin çoğundan nakledilmiştir. Baskın yap mak istedikleri vakit geceleyin yol alır ve düşmanın bulunduğu yere sabahleyin ulaşırlardı. Çünkü bu vakit, insanların gafil oldukları bir zamandır. Yüce Allah'ın:

"O korkutulanların sabahı ne kötü olur!" (es-Saffat, 37/177) âyeti da bu kabildendir.

Güçlü oldukları için onlar gündüzün baskın yaparlar, diye de açıklanmıştır. Buna göre

"sabahleyin" âyeti sabahın açıkça görünmesine benzetilerek, açıkça (baskın yapanlara) demek olur.

İbn Mes’ûd ve Ali (radıyallahü anhüma) ise şöyle demişlerdir: Maksat sırtındaki binidleriyle birlikte kurban bayramı birinci günü Mina'dan Cem'a (Müzdelife'ye) gidenlerdir.

Kurtubîdeki ibare aynen bu şekildedir Ancak bilindiği gibi kurban bayramı birinci günü sabahı Müzdelifeden Minaya gidilir. Nitekim Taberi'de (XXX, 275) bu ibare bu bakımdan doğru olup, tercümesi şu şekildedir. "Diğerleri ise şöyle demiştir: Bununla develer sırtındakilerle birlikte kurban bayramı birinci günü Cem den (Müzdelife'den) (Mina'ya) gidişleri kastedilmiştir.)"

Sünnet sabah olmadan gitmektir. el-Kurazi de böyle demiştir. "Baskın"; hızlıca yürümek demektir. Arapların: " Ey Sebir dağı, üzerine güneşin doğmasıyla aydınlan ki (baskın yaparcasına) hızlıca yola koyulalım" şeklindeki tabirlerinde de bu anlamdadır.